BORKI (pow. radzyński)

http://polskiemiastawfotografii.blogspot.com/2010/10/borki.htmlBorki
wieś w województwie lubelskim, w powiecie radzyńskim, w gminie Borki. Położona na pograniczu Równiny Łukowskiej i Pradoliny Wieprza,  Przez miejscowość przepływa Bystrzyca, niewielka rzeka dorzecza Wisły.

Nazwa Borki pojawia się w 1603 roku i jest miejscowością zasiedziałą.Dzieje jej, związane są głównie z ośrodkiem dworskim, którego początki sięgają okresu, kiedy w Borkach istniały folwarki drobnej szlachty. Obecnie nazwy poszczególnych działów zanikły i trudno jest zorientować się, do kogo mógł należeć omawiany obiekt. Przy końcu XVIII wieku majątek Borki wraz z pobliską Wolą Osowińską i Przytocznem był w posiadaniu rodziny Czerskich. Kiedy w 1815 roku zmarł Tadeusz Czerski, dobra podzielono między rodzeństwo : Ferdynand Czerski otrzymał Borki, a Filipina z Czerskich Jaźwińska ze swoim mężem Ignacym otrzymała Wolę Osowińską. Prawdopodobnie w tym okresie został wzniesiony w Borkach murowany dwór, otoczony w późniejszym czasie regularnym ogrodem o charakterze spacerowo – użytkowym oraz murowane budynki mieszkalne dla służby, z których jeden zachował się do dziś. Po bezpotomnej śmierci Ferdynanda Czerskiego w 1838 roku Borki odziedziczył jego siostrzeniec – Walenty Jaźwiński z Woli Osowińskiej. Od tego czasu, przez ponad 20 lat, Borki i Wola Osowińska pozostawały w rękach jednego gospodarza. Po Walentym Jażwińskim w 1861r. majątek objęły jego dzieci : Wacław, Aniela, Maria, Gabriela, Józefa, Zygmunt i Karol Jaźwińscy. Po spłaceniu rodzeństwa gospodarstwo przejął Zygmunt Jaźwiński wraz z żoną Marią z Jezierskich. Oni to rozbudowali dwór przekształcając go w rezydencję pałacową, zmienili również założenia ogrodowe w ogród krajobrazowy i założyli rozległe stawy rybne.

Pałac w Borkach to wpisana do Krajowego Rejestru Zabytków neoklasycystyczna rezydencja z II połowy XIX w. otoczona pięciohektarowym parkiem. Obiekt położony jest w sąsiedztwie malowniczych stawów, rzeki Bystrzycy oraz kompleksów lasów iglastych, na pograniczu Równiny Łukowskiej i Pradoliny Wieprza, w czystym ekologicznie zakątku Lubelszczyzny. Po reformie rolnej w 1946 r. rozparcelowano majątek Jaźwińskich, a ziemię przekazano głównie pracownikom folwarku, którzy wybudowali na niej domy mieszkalne i budynki gospodarcze. Pozostałe ziemie przejął nowo powstały PGR, a resztówka z parkiem i pałacem przeszła w administrację szkoły rolniczej. W latach 1951 - 1954 pałac i park znalazł się w użytkowaniu państwowego gospodarstwa rolnego, a następnie izby porodowej, poczty i szkoły podstawowej, która mieściła się w pałacu do 2002 r. W latach 70-tych ubiegłego wieku przeprowadzono remont budynku, podczas którego wymieniono m. in. stropy drewniane na betonowe. Zniszczone zostały wówczas wszystkie ozdobne elementy architektoniczne znajdujące się przy głównym wejściu - m. in. pilastry z ozdobnymi głowicami oraz zwieńczenie - zlikwidowano lukarny, jak również wyburzono znajdujący się od strony stawów taras. W pałacu nie zachowały się żadne elementy wystroju wnętrza. Od roku 2002 do 2006 majątek systematycznie popadał w ruinę. Mury opuszczonego pałacu ulegały coraz większemu zawilgoceniu, wnętrze zostało zdewastowane, a park zarósł chwastami i młodymi drzewami akacji, klonów i kasztanowców. Latem 2009 r. rozpoczął się remont pałacu i rewitalizacja parku.




























 Więcej zdjęć pałacu na stronie: http://majkad.blogspot.com/ 

Umieszczone zdjęcia wykonano: sierpień 2014