Piława Górnamiasto na Dolnym Śląsku, w województwie dolnośląskim, w powiecie dzierżoniowskim, gmina miejska Piława Górna.
Piława Górna położona jest we wschodniej części Kotliny Dzierżoniowskiej na styku ze Wzgórzami Niemczańskimi. Przepływa przez nią rzeka Piława, a także Ślęza i Piekielny Potok. Początki osady Piława datuje się na I połowę XII w. W dokumencie łacińskim z 1189 widniała ona jako Pilava Superius. Była typową osadą służebną, związaną z największym wówczas w tej części Śląska grodem Niemcza. W XII i XIII w. los Piławy był szczególny. Stała się ona miejscowością graniczną trzech piastowskich księstw: świdnickiego, ziębickiego i brzeskiego. W XII-XIV w. Piława, jak i cały Śląsk, stała się terenem intensywnej akcji osadniczej ludności niemieckojęzycznej, a w XV w. była miejscem pobytu husytów, którzy opanowali cały region i ustanowili Niemczę swoją lokalną siedzibą. Wieki XVII i XVIII zaznaczyły się licznymi walkami prowadzonymi na tych terenach przez wojska pruskie, austriackie, a także francuskie (Napoleona Bonaparte). W 1740, w warunkach wprowadzonej przez Fryderyka II Wielkiego tolerancji religijnej, obok istniejącej od średniowiecza wsi Oberpeilau założona została przez właściciela miejscowych dóbr, Ernsta Juliusa von Seydlitz, osada braci morawskich Gnadenfrei. 16 sierpnia 1762 miała tutaj miejsce bitwa pod Dzierżoniowem. Było to jedno z ostatnich starć wojny siedmioletniej. Wiek XIX zmienił oblicze osady. Stała się ona miejscowością robotniczą w związku z szybkim rozwojem przemysłu włókienniczego oraz wydobyciem i obróbką kamienia na tych terenach. W październiku 1858 miejscowość otrzymała połączenia kolejowe, a w 1860 zbudowano tu dworzec. Również w XIX wieku zbudowano sieci gazową oraz elektryczną. Piława stała się atrakcyjna ze względu na walory krajoznawcze i uznanie wartości wód leczniczych w pobliskim Przerzeczynie-Zdroju. 17 maja 1879 miało miejsce niecodzienne wydarzenie. Spadł bowiem tutaj meteoryt, nazwany Gnadenfrei. 1 października 1928 wsie Oberpeilau, Gnadenfrei i Obermittelpeilau zostały połączone w jedną miejscowość pod nazwą Gnadenfrei. Właśnie tu w styczniu 1944 rozpoczęto tajną produkcję silników elektrycznych dla torped Neger. W 1945 wieś została włączona do Polski. Pierwszymi polskimi mieszkańcami stali się więźniowie powracający z robót w Niemczech. Początkowo status miejscowości był niejasny; teren jej został podzielony. Zachodnią część zajmował od 8 maja 1945 garnizon wojsk radzieckich. Część wschodnią nazwano Jerzchów, potem Zagórze. W 1947 przywrócona została średniowieczna nazwa Piława. Została ona podzielona na dwie gminy: Piławę Dolną i Piławę Górną. W latach 1945–1954 miejscowość była siedzibą wiejskiej gminy Piława Górna. Rozbudowano wówczas i unowocześniono zakłady przemysłowe, powstały nowe osiedla. W 1953 powstał Klub Sportowy Piławianka, a w 1957 utworzono parafię św. Marcina. 18 lipca 1962 miejscowość uzyskała prawa miejskie po połączeniu w jeden organizm trzech miejscowości: Piławy, Kośmina (łącznie z Kalinowem) i Kopanicy. 1 września 1969 otwarto szkołę podstawową, a 19 listopada 1976 Miejski Ośrodek Kultury. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego.
Pałac zbudowany w XVIII w. zapewne przez Hofmanna. - W 1830 roku należał do von Tschirskichky. W 1842 roku nabył go Karl Sadebeck. W 1917 roku właścicielem był Emil Mattig, potem von Voigt i od 1930 roku Eberhardt Mauve. W 1966 roku pałac kupiła polsko-francuska spółka "Nova Polska", miał powstać tu hotel. Do 2000 roku nic nie zrobiono. Budynek w stylu romantycznego neogotyku. Podpiwniczony, wzniesiony na planie nieregularnym. Główny korpus to dwukondygnacjowy budynek, nakryty dachem czterospadowym, z rzędem trójkątnie zwieńczonych lukarn od strony tarasów. Od strony parku jest elewacja siedmioosiowa, z portalem na osi. Pałac dobrze wkomponowany w teren. Tarasy zostały połączone schodami na lewej osi z okrągłą platformą widokową, gdzie wcześniej prawdopodobnie była altana. Na tarasach był założony ogród. Obok pałacu jest także park. Od strony południowo-zachodniej znajduje się przybudówka nakryta dachem płaskim. Od strony południowo-wschodniej przylega do pałacu zespół pięciu tarasów, wzmocnionych kamiennymi murami oporowymi. Najniższy ma kształt kwadratu, a pozostałe prostokąta.
Umieszczone zdjęcia wykonano: czerwiec 2013