GROBNIKI

http://polskiemiastawfotografii.blogspot.com/2010/10/grobniki.htmlGrobniki
wieś w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Głubczyce.

Przypuszcza się, że nazwa wsi ma związek z jerozolimskim Grobem Pańskim. Jego opiekunami byli rycerze z Zakonu Świętego Jana Chrzciciela Szpitala Jerozolimskiego, znani szerzej jako joannici. Przynajmniej od 1183 r. w ich posiadaniu znajdowały się Grobniki. W miarę postępującej kolonizacji i zagospodarowywania dóbr doszło do ustanowienia tutaj jednostki administrującej, określanej u joannitów mianem komandorii. Zakonnicy byli panami na Grobnikach aż do kasaty zgromadzeń zakonnych w Prusach, zarządzonej w 1810 r. Po ich kilkusetletniej obecności pozostał zespół budynków dawnej komandorii. Dziś nawet wprawne oko znawcy architektury może nie dostrzec cech renesansowej architektury obronnej w budynku górującym ponad dolinką rzeki Psiny (Cyny).

We wsi Grobniki stoi jedyny w tych stronach zamek joannicki - Zamek komandora Prószkowskiego. No, może niezupełnie zamek, a raczej dom zakonny - renesansowa budowla obronna, popularnie nazywana zamkiem lub dworem. Przebudowany i otynkowany pełni obecnie funkcję wiejskiego domu kultury (klucze u sołtysa). Nieistniejącą dziś, trzecią kondygnację dworu zamieszkiwali niegdyś zakonnicy. Na drugiej znajdowała się sala reprezentacyjna z czterema gotyckimi oknami w ścianie zachodniej, przebudowanymi w XVI wieku w stylu renesansowym. W sieni na parterze odnajdziemy gotycki portal, wykonany z otynkowanej dziś cegły kształtówki. Warto w tym miejscu dodać, że nie jest to też pierwszy dom zakonny w Grobnikach. Ten zniszczyli u schyłku XIII w. skonfliktowani z joannitami mieszczanie z Głubczyc. Obecny dwór jest dziełem odbudowy (XV w.) oraz znaczącej rozbudowy przeprowadzonej na przełomie lat 50. i 60. XVI wieku z rozkazu komtura (komandora) barona Jerzego Prószkowskiego. Nad wejściem od strony południowej widnieje kartusz herbowy rodziny Prószkowskich z krzyżami maltańskimi – symbolem joannitów. Krzyże maltańskie zobaczymy także na dachach stojącego w pobliżu kościoła p.w. Ścięcia św. Jana Chrzciciela.

Z domem zakonnym w czasach świetności komandorii sąsiadowały stajnie, młyn, browar, stodoły i stawy rybne. Joannici wznieśli w Grobnikach hospicjum i szkołę.















Umieszczone zdjęcia wykonano: październik 2014