JELENIA GÓRA

Jelenia Góra
miasto na prawach powiatu w województwie dolnośląskim, położone w śródgórskiej Kotlinie Jeleniogórskiej, nad rzeką Bóbr.

Prawdopodobnie na terenie miasta istniał nieznany z nazwy słowiański gród, którego założenie polska tradycja przypisuje Bolesławowi III Krzywoustemu w latach 1108-1112. Z piastowskich początków zachowało się jeleniogórskie grodzisko – obecnie Góra Bolesława Krzywoustego, które miało również podgrodzie. Początki Jeleniej Góry w dzisiejszej postaci datują się jednak przypuszczalnie dopiero na połowę XIII w. i związane są z akcją osadniczą prowadzoną przez Bolesława II Rogatkę za pomocą kolonistów niemieckich. Dokładna data uzyskania praw miejskich pozostaje nieznana, wiadomo jednak, że sto lat po założeniu osada cieszyła się już statusem miasta. Pod panowaniem książąt jaworsko-świdnickich miasto prężnie się rozwijało. W 1392 r. Jelenia Góra przeszła pod panowanie czeskie. Od zasiadających na praskim tronie Jagiellonów otrzymała szeroką samodzielność i prawo bicia własnej monety, a w 1519 r. ważny przywilej corocznych jarmarków. W II połowie XVI w. w mieście i okolicach rozpoczęła się produkcja płócien lnianych zwanych woalami. Handel nimi okazał się z czasem bardzo zyskowny. Produkcję przerwała wojna trzydziestoletnia, podczas której miasto przeżyło swój najtrudniejszy okres. Wszystkie wieże – kościoła, ratusza i bram miejskich uległy spaleniu. Odbudowa spalonego i zrujnowanego miasta, pozbawionego pomocy z zewnątrz, była wolna i długotrwała. W 1639 r., w czasie szalejącej wichury zawaliła się wieża ratusza wraz z fragmentem budynku, którego już nie odbudowano. Nowy ratusz został wzniesiony w drugiej połowie XVIII w. W okresie wojny trzydziestoletniej i panującego chaosu wewnętrznego dokonano samowolnej zmiany herbu Jeleniej Góry oraz falsyfikacji dyplomu herbowego. Po wojnie i odbudowie Jelenia Góra stała się jednym z bogatszych miast na Śląsku. Miejscowi kupcy zrzeszali się w konfraterni kupieckiej zajmującej się eksportem do wszystkich krajów europejskich, a także na kontynent amerykański.Ten pomyślny rozwój miasta przerwany został w 1742 r., kiedy to Śląsk został zbrojnie wcielony do państwa pruskiego, co odcięło miasto od dotychczasowych rynków zbytu. W tym też czasie zmieniła się koniunktura na rynkach światowych, a rękodzielnicza produkcja spod Karkonoszy została wyparta przez tańsze wyroby mechanicznych tkalni angielskich. Oba te czynniki doprowadziły do całkowitego upadku tkactwa w Jeleniej Górze i okolicach. Nadejście XIX wieku było jednak dla Jeleniej Góry pomyślne. Kilku przemysłowców zbudowało tu bowiem swoje fabryki. Wzrastał też gwałtownie ruch turystyczny w Karkonoszach, dla którego Jelenia Góra oraz inne miejscowości wchodzące obecnie w jej skład, stanowiła naturalną bazę wypadową. Do miasta przyjeżdżało coraz więcej gości. Na ich potrzeby wznoszono hotele i pensjonaty, otwierano restauracje, rozpoczęto produkcję żywności oraz pamiątek. Do dalszego wzrostu gospodarczego przyczyniło się doprowadzenie do Jeleniej Góry linii kolejowych – w r. 1866 od strony Zgorzelca i w roku 1867 od strony Wrocławia. Sieć kolejowa została później rozbudowana o linie do Kowar (1882), Karpacza (1896), Szklarskiej Poręby (1902) i Lwówka Śląskiego (1906).

W 1911 roku do Jeleniej Góry dotarł pierwszy gaz przesłany z Gazowni Miejskiej w Wałbrzychu i znacząco poprawiło rozwój miasta. W czasie II wojny światowej miasto nie doznało żadnych zniszczeń i zostało zajęte przez wojska radzieckie dopiero po kapitulacji Niemiec. 8 maja 1945 r. z miasta uciekł dotychczasowy burmistrz z NSDAP, a następnego dnia powołano nowe władze miejskie (z udziałem komunistów z KPD) wraz z nowym burmistrzem z SPD. Tego samego dnia do miasta wkroczyły oddziały Armii Czerwonej. Jelenia Góra została pod dzisiejszą nazwą przyłączona do Polski (administracyjnie nazwę zatwierdzono w maju 1946), zaś jej ludność uległa przymusowemu wysiedleniu do Niemiec. Na jej miejsce przybywali polscy przesiedleńcy. Już w sierpniu 1945 roku rozpoczął swą działalność miejscowy teatr, funkcjonowało archiwum, przymierzano się do otwarcia muzeum, rozpoczynano naukę w wielu nowych szkołach. Otwarto wiele nowych zakładów przemysłowych, w tym jedyne w kraju zakłady optyczne. W 1971 roku rozpoczęto wyburzanie większości zabytkowych kamienic w obrębie rynku oraz ulicy Kopernika. Obecna zabudowa placu ratuszowego powstała w latach 70. i jest stylizowana na dawną (pozostawiono sześć fasad dawnych kamienic). Jelenia Góra była po wojnie wydzielonym miastem powiatowym, zaś w r. 1975 została stolicą nowego województwa, na co miała wpływ nie tylko jej silna pozycja gospodarcza w regionie, ale i kulturalna. W 1973 do Jeleniej Góry włączono Goduszyn i Czarne, a 2 lipca 1976 przyłączone zostały Cieplice Śląskie-Zdrój, Sobieszów i Maciejowa, co spowodowało konieczność przemianowania 102 ulic. Powstał w ten sposób największy ośrodek miejski w Sudetach Zachodnich. Obecnie Jelenia Góra posiada status miasta na prawach powiatu. 1 stycznia 1998 przyłączono do Jeleniej Góry Jagniątków, co spowodowało przesunięcie granic administracyjnych miasta aż do granicy Polski z Czechami.

Rynek - zabytkowa zabudowa rynku pochodzi z XVII i XVIII w.

Studnia Neptuna - kamienna studnia Neptuna z 1727 roku.

Ratusz - barokowo-klasycystyczna budowla wzniesiona w roku 1749, przebudowana w 1924 roku. Obecnie ratusz jest siedzibą władz samorządowych i administracyjnych miasta.Pierwszy ratusz w Jeleniej Górze został wzniesiony na początku XIV wieku. Po kilku pożarach i zawaleniu się wieży, w roku 1739 budowlę rozebrano. W jej miejscu w latach 1744-1749 wniesiono nowy budynek według projektu Chrystiana Gotlieba Hedemanna. W 1750 roku uruchomiono zegar na wieży, a w piwnicach została urządzona gospoda, przynosząca miastu dochody. Ratusz został przebudowany w roku 1924, a w latach 1957-1959 przeprowadzono remont. Decyzjami wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 31 grudnia 1997 z i 3 kwietnia 1980 roku ratusz został wpisany do rejestru zabytków.Ratusz jest barokowo-klasycystyczną budowlą wzniesioną na planie prostokąta, ma trzy kondygnacje i jest nakryty dachem mansardowym z niewielkimi lukarnami. Ze środka wyrasta czworoboczna wieża, przechodząca w tambur, podtrzymujący hełm z tarczami zegarowymi i latarnią. Osie elewacji są zaakcentowane ryzalitami, zwieńczonymi trójkątnymi przyczółkami. Narożniki ujęte są w pilastry, wspierające Gzyms koronujący. Nad południowym wejściem jest łacińska inskrypcja głosząca: miasto założył Bolesław Krzywousty w 1108 roku. Wewnątrz ratusza znajduje się płyta erekcyjna z łacińskim napisem: Bolesław Krzywousty w 1108 miasto założył, Bolesław Łysy w 1242 miasto rozszerzył, a Bolko Świdnicki w 1281 miasto naprawił i murami otoczył. W sali posiedzeń są drewniane płaskorzeźby przedstawiające dzieje miasta. Obok budowli, w miejscu starej studni z 1727 roku stoi kamienna figura Neptuna z dwoma delfinami, pochodząca XIX wieku. Obecnie ratusz jest siedzibą władz samorządowych i administracyjnych Jeleniej Góry.

Jelonki na 900-lecie miasta - we wrześniu 2008 roku na rynku jeleniogórskim, przy ścianie tzw. Siedmiu Domów, stanął pomnik upamiętniający 900-lecie założenia miasta przez Bolesława Krzywoustego. Na obelisku z czerwonego granitu osadzona jest głowa dorodnego jelenia z porożem. Jeleń jest bowiem symbolem miasta i występuje w herbie Jeleniej Góry od kilkuset lat. Pod obeliskiem przytwierdzona jest metalowa płyta z wykazem miast partnerskich Jeleniej Góry. Druga rzeźba małego jelonka stanęła na skwerze przy ul. 1 Maja. Inicjatorami tego były osoby skupione wokół jeleniogórskiego Forum Samorządowego, MPGK, władz miasta i Rotary Karkonosze. Autorem tej sympatycznej rzeźby był Lewan Mantidze.

Bazylika świętego Erazma i świętego Pankracego - jest to gotycka trójnawowa bazylika czteroprzęsłowa wzmiankowana po raz pierwszy w 1303 roku po jej pożarze, odbudowana jeszcze w XIV wieku, przebudowana w XV wieku i XVI wieku. Najstarsza i najważniejsza świątynia w tym mieście. Typowy przykład kościoła gotyckiego z ostrołukowymi obramieniami drzwiowymi i okiennymi, sklepieniem krzyżowo-żebrowym i przyporami. Wyposażenie barokowe: ołtarz główny, ołtarze boczne, ambona, chrzcielnica, rzeźby drewniane,obrazy olejne na płótnie, stalle (częściowo renesansowe), konfesjonały. Na zewnątrz dobudowana barokowa kaplica grobowa oraz liczne na zewnętrznym murze epitafia i płyty nagrobne z okresu renesansu i baroku. Od 15 maja 2011 bazylika mniejsza.

Baszta i Brama Wojanowska - Baszta Wojanowska i przyległa do niej basteja, stanowiły średniowieczny kompleks obronny, strzegący bramy, przez którą wiodła droga do Wojanowa. Po zawaleniu się wieży w 1480 r. odbudowano ją w dzisiejszym kształcie umieszczając u góry zegar, całość przykrywając hełmem z latarnią. Brama Wojanowska stała u wylotu dzisiejszej ulicy M. Konopnickiej. Wyburzono ją w 1755 r. Rok później postawiono w tym miejscu barokową furtę bramną spełniającą funkcje rogatkowo-porządkowe. W 1869 r. bramę rozebrano i przeniesiono do koszar wojskowych. W 1998 r. po renowacji powróciła w pobliże starego miejsca. Warto zobaczyć z bliska ozdobne kartusze na filarach przedstawiające herby: pruski, śląski i miejski. Ponadto przy ul. Konopnickiej przy średniowiecznej Bastei, w której mieści się Kaplica pw. św. Anny. Kaplica gruntownie przebudowanej w 1514 r. O ważnym charakterze obronnym dla miasta świadczą widoczne w murach dwa rzędy strzelnic. Po zniszczeniach wojny trzydziestoletniej kaplicę odbudowano. Z tego okresu pochodzi jej barokowy wystrój. Łaciński napis umieszczony w portalu nad wejściem oznacza: Wzniesiono na chwałę wielkiej babki Chrystusa, św. Anny. Widnieje tam również ukryta data: 1715 r. W zewnętrznej wschodniej ścianie kaplicy umieszczono tablicę upamiętniającą obchody 840-lecia Jeleniej Góry.

Wieża Bramy Zamkowej - wieża zamkowa z XVI w., przebudowana w XIX w. Wieża jest jedynym elementem dawnej Bramy Zamkowej. Miasto strzegły w XVI wieku trzy bramy. Wieża kilkakrotnie została odbudowywana. Ostatniej odbudowy podjęli się mieszkańcy Jeleniej Góry w 1836 roku, którzy wyrazili sprzeciw po wyburzeniu murów miejskich.

Cerkiew pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła – prawosławna cerkiew parafialna. Należy do dekanatu Lubin diecezji wrocławsko-szczecińskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Dawny barokowy kościół Najświętszej Maryi Panny. Wzniesiony w I połowie XVIII w. na fundamentach starszego obiektu. Budowę ukończono w 1737. Do 1925 użytkowany przez rzymskokatolików, następnie przekazany władzom miejskim. Oddany w 1948 w użytkowanie Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego; pierwsza Święta Liturgia została odprawiona w pięć lat później. Wyposażenie cerkwi z lat 1948–1952 zgodne z obrządkiem lub przywiezione ze zniszczonych cerkwi na Chełmszczyźnie. Ikonostas dotarł do świątyni z Hrubieszowa z inicjatywy ks. Stefana Bieguna. W zewnętrznych murach cerkwi dobrze zachowane 2 krzyże pokutne z XVI w. z wyraźnie wyrytymi narzędziami zbrodni (łuk i miecz). Cerkiew wpisano do rejestru zabytków 26 września 1960 r. Cerkiew znajduje się w centrum miasta, przy ulicy 1 Maja 40.

Tramwaj na rynku – kiosk z pamiątkami (plac Ratuszowy). Turystów odwiedzających jeleniogórski rynek może zainteresować stojący na fragmencie torów przy ratuszu czerwony tramwaj. Znajduje się tu od czerwca 2005 r. i ma przypominać, że Jelenia Góra, Cieplice, Sobieszów i Podgórzyn miały przez kilkadziesiąt lat komunikację tramwajową, ale przede wszystkim pełni rolę kiosku z pamiątkami, pocztówkami, mapami. Na pomysł sprowadzenia tego tramwaju i jego wykorzystania wpadł Cezary Wiklik – dziennikarz, fotograf, autor wielu wydawnictw o Jeleniej Górze i regionie. Tramwaj pochodzi z 1956 r. i jeździł po Poznaniu, ale podobny typ kursował po jeleniogórskich ulicach do kwietnia 1969. Pierwsze tramwaje w Jeleniej Górze pojawiły się w 1897 r. Wcześniej, 19 grudnia 1895 r., powstało tramwajowe przedsiębiorstwo Hirschberger Thalbahn GmbH (Kolej w Kotlinie Jeleniogórskiej, Sp. z o.o.), które w maju 1896 r. uzyskało pozwolenie na budowę linii. Miała ona połączyć Jelenią Górę z uzdrowiskiem w Cieplicach. 10 kwietnia 1897 r. pierwszy wóz tramwajowy o napędzie gazowym wyruszył w trasę. Jelenia Góra nie miała wówczas własnej elektrowni i rozwiązanie napędu wzorowane było na pojazdach, które od 1894 r. jeździły w Dessau. Kłopoty eksploatacyjne tramwajów gazowych spowodowały, że ostatni pojazd 7 listopada 1899 r. zjechał do zajezdni. Już wcześniej zaczęto przygotowywać się do zmian; na całej trasie: założono sieć trakcyjną, zmniejszono rozstaw torów z 1450 mm do 1000 mm, przebudowano tabor na elektryczny. Już 9 lutego 1900 r. pierwszy z tramwajów elektrycznych przejechał trasę Jelenia Góra – Cieplice – Sobieszów liczącą 11,42 km. Powodzenie, jakim cieszyła się linia tramwajowa wśród mieszkańców, kuracjuszy cieplickich i turystów, w znacznym stopniu stymulowało jej rozwój. W 1911 r. otwarto nowy odcinek – odgałęzienie z Cieplic do Podgórzyna Dolnego, a w 1914 linię tę przedłużono do Podgórzyna Górnego. Kryzys w latach 30. XX w. nie pozwolił na kolejne przedłużenie linii tramwajowej do Przesieki. Jednocześnie rosła już konkurencja ze strony autobusów. W 1945 r. utworzono przedsiębiorstwo „Kolej Elektryczna w Jeleniej Górze”, zmienione w latach 50. na MPK. Z pozostawionego niemieckiego taboru korzystano do 1959 r., który wymieniono na produkowane w Chorzowie wozy silnikowe i w Świdnicy wagony doczepne. W latach 60. podjęto decyzję o stopniowej likwidacji połączeń. W grudniu 1964 r. tramwaje przestały jeździć na odcinku z Cieplic do Podgórzyna, w czerwcu 1965 – z Cieplic do Sobieszowa. Ostatni pożegnalny kurs tramwaju z Jeleniej Góry do Cieplic odbył się 28 kwietnia 1969 r. Nastała era autobusów miejskich. Ciekawym zbiegiem okoliczności jest fakt, że spółka, która w 1896 r. uzyskała koncesję na transport miejski tramwajami, miała ją na 70 lat. Tramwaje – naprzód gazowe, później elektryczne – kursowały po Jeleniej Górze i okolicznych miejscowościach przez 72 lata.

Dwa najstarsze domy przy ul. 1 Maja - przy skrzyżowaniu ul. 1 Maja z ul. Górną znajdują się dwie dwupiętrowe kamienice, które zaliczają się do najstarszych w mieście. Pierwszy budynek z zegarem słonecznym pochodzącym z 1736 r. należał do rodziny Nauke. Rodzina ta przez kilka pokoleń zajmowała się rzeźnictwem, a w części parterowej kamienicy mieścił się ich sklep firmowy. Obecnie w kamienicy ulokowany jest trzygwiazdkowy hotel Jelonek, a w części parterowej od dwudziestu lat Pizza Hut. W drugim budynku już w 1750 r. była kuźnia, a potem przez wiele lat był on siedzibą firmy zajmującej się handlem wyrobami metalowymi.

Galeria Karkonoska - po przeprowadzonej w latach 90. XX w. rewitalizacji ulicy 1 Maja wielokondygnacyjny budynek Galerii Karkonoskiej odzyskał swój blask. Uwagę zwraca przede wszystkim secesyjna ściana frontowa budynku. Na pustej działce przy dawnej ulicy Bahnhofstrasse w latach 1904-1905 wzniesiono dom towarowy Schüllera. Projekt architektoniczny budynku wykonała jeleniogórska spółka „Gebrüder Albert”, a wykonanie konstrukcji zlecono berlińskiej firmie „Pulfer & Bidal” specjalizującej się w nowej wówczas technologii żelazobetonu. Ponieważ budynek budowano na skarpie, czterokondygnacyjna część handlowa jest wysunięta poza główny gmach i z poziomu ulicy wchodzi się na najwyższe piętro domu towarowego. Środek budynku przykryto ogromnym, szklanym dachem i rozwiązanie to reklamowano jako jedyne tego rodzaju w ówczesnych Niemczech. W latach 1908-1920 od frontu ulicy czynna była restauracja i kawiarnia „Hohenzollern”; później na ich miejscu powstały stoiska handlowe. Po 1945 r. nadal funkcjonował dom towarowy, który był własnością firmy „E. Sobaszek i spółka”, a w 1948 r. majątek przejęła Spółdzielnia Pracy „Spólnota”. Od 1952 r. był tu Powszechny Dom Towarowy, który należał w latach 1975-1990 do Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Handlu Wewnętrznego. Obecnie cały budynek jest własnością Karkonoskiej Agencji Rozwoju Regionalnego, która ma tu siedzibę i wynajmuje pomieszczenia dla innych podmiotów, a w części handlowej działa Galeria Karkonoska.

Jelonek – symbol Jeleniej Góry.

Jarmark Staroci i Osobliwości - od 1973 roku, w ostatni weekend września, na jeleniogórskim rynku i sąsiednich ulicach odbywa się Jarmark Staroci i Osobliwości. Jest to jedno z największych wydarzeń tego typu w Polsce. Już od piątku poprzedzającego jarmark swoje kramy rozkładają kolekcjonerzy i handlarze starociami z całej Polski. Przez te dwa dni, a właściwie trzy, bo nieoficjalnie handel odbywa się już od piątkowego popołudnia, przez Plac Ratuszowy przewijają się wielotysięczne tłumy zwiedzających i potencjalnych kupców. Z uwagi na położenie Jeleniej Góry, ściągają na Jarmark Staroci i Osobliwości kolekcjonerzy z Czech i Niemiec. Można tu kupić dosłownie wszystko, co jest stare i zabytkowe. Bez trudu znajdziemy meble, zegary, wyroby ze szkła i porcelany, książki, pocztówki, numizmaty, znaczki i tysiące innych rzeczy, które pozornie są nieprzydatne zalegając na strychach czy w piwnicach, a dla kolekcjonerów bywają bezcenne.

 

Wieża Widokowa - Jelenia Góra zajmowała pierwotnie szczyt wzgórza Hausberg (dziś Wzgórze Krzywoustego - 375 m n.p.m.) u zbiegu dwóch rzek, Bobru i Kamiennej. Znajdował się tam gród otoczony fosą. Ślady grodziska można rozpoznać do dziś - w zachodniej części wzgórza wyraźnie zarysowana jest fosa. W 1911 r. na szczycie Wzgórza Krzywoustego wzniesiono wieżę widokową o wys. 22 m przypominającą kształtem latarnię morską. Charakterystyczna kopuła sprawiła, że polscy osadnicy zaczęli nazywać ją Grzybkiem i ta nazwa znana jest wszystkim jeleniogórzanom. Z wieży położonej w bezpośrednim sąsiedztwie centrum miasta roztacza się niezły widok. Spacer na Wzgórze Krzywoustego może być wstępem do nieco dłuższej wyprawy na Perłę Zachodu, ponieważ obie atrakcje znajdują się przy jednym szlaku turystycznym. Na wieżę można wejść codziennie w godzinach  9.00-18.00, na noc obiekt jest zamykany oraz zabezpieczany alarmem.

Pałac Paulinum - perłą i ozdobą Jeleniej Góry jest Pałac Paulinum, wzniesiony w XIX w. na szczycie parkowego wzgórza niemal w centrum miasta. Neorenesansowa rezydencja myśliwska, kusi Gości wykwintną restauracją, salami konferencyjnymi, stylowymi pokojami i historycznymi apartamentami. Pałac został zbudowany przez rodzinę Kramstów – przemysłowców pochodzenia niemieckiego. Projekt architektoniczny zakładał upodobnienie obiektu do kompleksów zamkowo-pałacowych z Saksonii, co znalazło odbicie w zastosowaniu wielu charakterystycznych dla tamtego rejonu detalach konstrukcyjnych i wykończeniowych. Pałac współcześnie, po gruntownej rekonstrukcji, nie stracił nic z dawnego stylu i klasy. Podczas renowacji szczególny nacisk położono na zachowanie maksymalnej liczby architektonicznych niuansów, którymi szczyciło się Paulinum w czasach swojej świetności. Obecnie pałac po gruntownej rekonstrukcji służy jako hotel i restauracja.

Dawny pałac miejski (zespół klasztorny) przy ul. Kopernika - "Dawny pałac miejski" (Gartenhaus), od 1850 r. sąd okręgowy, następnie siedziba Katholische Gemeinde - u. Vereinshaus, obecnie w skrzydle zachodnim zakon Sióstr Magdalenek, mur., po 1780, być może na zrębie budynku kolegium jezuickiego (wybudowane ok. 1669 r., zburzone lub częściowo rozebrane ok. 1780), wnętrza przebudowywane w 1850 r. oraz w latach 1972 — 1975. Obecnie pałac został wyremontowany i służy również jako przychodnia.

Teatr im. Cypriana Kamila Norwida – działalność, jako Teatr Dolnośląski w Jeleniej Górze, rozpoczął w 1945 roku premierą Zemsty Aleksandra Fredry. Za najważniejszy okres w dziejach tego teatru uważa się dyrekcję reżyserki Alina Obidniak. W latach 2002 do 2008 funkcjonował jako Teatr Jeleniogórski Scena Dramatyczna i Scena Animacji. Po 2008 sceny rozdzielono na dwa osobne teatry – Teatr im. C. K. Norwida i Zdrojowy Teatr Animacji – największa instytucja kultury w Jeleniej Górze. Teatr mieści się w budynku dawnego Gmachu Sztuki i Stowarzyszeń na rogu al. Wojska Polskiego i ul. Sudeckiej, zaprojektowanym w 1904 roku przez Alfreda Daehmela. Jego architektura jest przykładem tzw. secesji jeleniogórskiej.

Jelenia Góra Uzdrowisko Cieplice – Uzdrowisko Cieplice to najstarszy kurort w Polsce, będący dziś uzdrowiskową częścią Jeleniej Góry. Słynie zwłaszcza z leczniczych wód termalnych, którym cieplicki zdrój zawdzięcza nie tylko swoją nazwę, ale przede wszystkim renomę i uznanie, zarówno w skali kraju, jak i Europy. Uzdrowisko usytuowane jest na wysokości 350 m n.p.m. w centrum Kotliny Jeleniogórskiej, otoczonej przez cztery pasma górskie: Karkonosze, Izery, Góry Kaczawskie oraz Rudawy Janowickie, oraz w bliskim sąsiedztwie granicy z Niemcami i Czechami. Klimat kotliny charakteryzuje się częstymi zmianami pogody, znacznymi dobowymi wahaniami temperatury i ciśnienia oraz dużym rocznym nasłonecznieniem. Taki klimat działa bodźcowo i hartująco na osoby przyjezdne, zwłaszcza z nizin. Ponadto obiekty uzdrowiskowe znajdują się na płaskim terenie, co ułatwia spacery kuracjuszom ze schorzeniami narządu ruchu. Warto również zaznaczyć, że jako jedyne uzdrowisko w Polsce leczy balneologicznie schorzenia narządu wzroku – posiada specjalistyczny profil okulistyki. W Uzdrowisku Cieplice leczenie balneologiczne prowadzone jest nieprzerwanie od 1281 roku, a wielowiekowa tradycja świadczenia usług uzdrowiskowych, w oparciu o naturalne surowce lecznicze, takie jak wody termalne i borowiny, atrakcyjne położenie, a także bogata oferta zabiegowa oraz profesjonalna kadra sprawiają, że cieplicki zdrój oferuje swoim gościom doskonałe warunki leczenia, wypoczynku oraz relaksu. Ponadto obiekty hotelowe Uzdrowiska Cieplice położone są w bliskości Parku Zdrojowego, zaliczanego do pierwszej dziesiątki najładniejszych parków Dolnego Śląska. Tym samym, nowoczesna baza zabiegowa, w tym m.in. dwa baseny z leczniczą wodą termalną, dwie sale gimnastyczne, dwie pijalnie wody mineralnej, usługi kosmetyczne oraz liczne gabinety zabiegowe, w połączeniu z cieplickim skarbem – leczniczą wodą termalną – są odpowiedzią na potrzeby nawet najbardziej wymagających gości. Uzdrowisko Cieplice od lat niezmiennie przyciąga rzesze, zarówno kuracjuszy, jak i turystów z kraju i z zagranicy. Stąd na przestrzeni wieków odwiedzili je m. in. kanclerz wielki litewski Albrycht Stanisław Radziwiłł, Johann Wolfgang Goethe, król pruski Fryderyk Wilhelm III z żoną, John Quincy Adams, późniejszy prezydent USA, Hugo Kołłątaj, Józef Wybicki oraz Izabella Czartoryska. W cieplickim uzdrowisku przebywała również królowa, Marysieńka Sobieska ze swoim dworem.

Pałac Schaffgotschów (1784-1788, przebudowany XIX w.), obecnie filia Politechniki Wrocławskiej - pałac położony w centrum uzdrowiska Cieplice Zdrój, pomiędzy Placem Piastowskim a Parkiem Zdrojowym. Monumentalną rezydencję wzniósł książę Johann Nepomucen Schaffgotsch, w miejscu renesansowego dworu i domu gościnnego. Pałac wzniesiono z wykorzystaniem reliktów obu budynków, które pozostały po pożarze z roku 1777. Rezydencja reprezentuje styl dojrzałego baroku w połączeniu z formami wczesnoklasycystycznymi. Autorem projektu jest Johann Georg Rudolf, którego zatrudniono w dobrach Schaffgotschów oraz majątku cystersów krzeszowskich. Dekoracje fasady wykonał Augustin Wagner i kamieniarzJohann Pausenberger. Wnętrza dekorowali w stylu empire 1789-1809 malarz AntonPaetz, sztukator Johan Joseph Echtler. W latach 1865-66 przebudowano wnętrza w duchu historyzmu. W latach 1949-51 przeprowadzono remont pałacu. Od roku 1975 w pałacowym budynku znajduje się filia Politechniki Wrocławskiej.

Zamek Chojnik - Niezdobyta warownia. Zamek Chojnik zbudowano na polecenie księcia świdnicko-jaworskiego Bolka II Małego w połowie XIV w. Warownia wsławiła się tym, że nikt nie zdołał zdobyć jej szturmem. Jeśli spojrzeć na zamek od strony Piekielnej Doliny, można wyrazić zdziwienie, że w ogóle ktoś tego próbował. Chojnik stoi na wysokiej skale, która ku południu opada ponad 100-metrowym urwiskiem. Trudno wyobrazić sobie, że dosiadając wierzchowca można objechać mury zamkowe. Podobno dawno temu znalazł się śmiałek, który zdołał tego dokonać. Wielu przed nim czyniło podobne próby i nikt żywy z nich nie wyszedł. Nieszczęśnicy starali się zadośćuczynić żądaniom księżniczki Kunegundy, która zapragnęła poślubić rycerza doskonałego, potrafiącego dokonywać rzeczy niemożliwych, można rzec średniowiecznego Chucka Norrisa. Mimo spełnienia warunku postawionego przez księżniczkę, dzielny kawaler odjechał, nie skorzystawszy z matrymonialnej oferty. Upokorzył Kunegundę, która okazała się ostatecznie niewiastą honorową. Według jednej z wersji legendy skończyła ze sobą skacząc w przepaść.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Widoki z zamku

 

Droga na zamek

 

 

 

 

 

 

Zdjęcia z 2010 roku

Karkonoski Park Narodowy obejmuje główny grzbiet Karkonoszy oraz dwie enklawy: Górę Chojnik i Wodospad Szklarki, włączone ze względu na dobrze zachowane naturalne lasy z drzewostanem bukowym. Surowe warunki klimatyczne porównywalne do panujących na dalekiej północy spowodowały, że pomimo znacznie mniejszych wysokości niż w Karpatach, nie mówiąc już o Alpach, Karkonosze tworzą specyficzną górską wyspę. Charakteryzują ją stanowiska takich gatunków roślin i zwierząt, których główny obszar występowania to np. Skandynawia czy Alpy. Przykładowo w Małym Śnieżnym Kotle jest jedyne w Polsce stanowisko paproci rozrzutki alpejskiej, jedyne w środkowej Europie stanowisko skalnicy śnieżnej, a wreszcie jedyne na świecie stanowisko skalnicy bazaltowej. W ogóle alpejski kawałek Karkonoszy, jakim są Śnieżne Kotły, wprawia w zachwyt. Efektownie wyżłobione przez lodowiec surowe, skalne, granitowe ściany o wysokości od 80 do 100 m otaczają dna wysłane wielkimi kamiennymi blokami. Ściany przecinają głębokie żleby, a u ich podnóży powstały usypiska głazów. Od północy kotły zamykają wały moren o wysokości 15 m. To monumentalne miejsce trzeba podziwiać bardzo ostrożnie, zwłaszcza zimą, gdy schodzą tędy lawiny. Ale na pewno jest to niezapomniany punkt widokowy, z którego roztacza się szeroka sudecka panorama. Przy dobrej pogodzie widać nawet oddaloną o ok. 80 km Ślężę na Przedgórzu Sudeckim. Najbardziej znanym karkonoskim szczytem jest najwyższa w całych Sudetach Śnieżka (1602 m n.p.m.), często odwiedzane przez turystów są też wodospady Szklarki i Kamieńczyka.W parku występuje wiele gatunków roślinności alpejskiej i arktycznej, m.in. sasanka alpejska, pierwiosnka maleńka, wawrzynek wilczełyko, tojad mocny, róża alpejska, modrzyk górski, zimoziół północny. Rosną tu najstarsze rośliny Karkonoszy – porosty miseczkowate liczące ponad 600 lat oraz żyją rzadkie gatunki zwierząt, m.in. reliktowy ślimak arktyczny, płochacze halne czy drozdy obrożne.

Umieszczone zdjęcia wykonano: w latach od 2010 do 2015.