BYTÓW

http://polskiemiastawfotografii.blogspot.com/2010/10/bytow.html

Bytów
miasto w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Bytów, położone na Pojezierzu Bytowskim, nad rzekami Borują oraz Bytową i jeziorem Jeleń.

Początki bytowskiego grodu sięgają wczesnego średniowiecza. Wiadomo, że znajdował się on około 500 metrów na zachód od dzisiejszego zamku, w miejscu zwanym przez współczesnych mieszkańców "Smolarnią". Jego założycielem był najprawdopodobniej człowiek o imieniu Byt, od którego miasto wzięło swoją nazwę. Najstarszy zapis nazwy miasta w formie "Butow" pochodzi z 1321 r. W tymże roku Bytów stał się prywatną własnością zachodniopomorskiego rodu von Behr. W jego rękach zamek, miasto i okoliczna ziemia pozostawały do 1329 r., kiedy odkupił je Zakon Krzyżacki. Z 1335 r. pochodzi pierwsza informacja o parafii w Bytowie, choć jej powstanie niektórzy historycy przesuwają na XII-XIII wiek. Tym samym można ją uważać za jedną z najstarszych na Pomorzu. Najważniejszym wydarzeniem w dziejach Bytowa była jego lokacja na tzw. prawie chełmińskim 12 lipca 1346 r. Wówczas to, miasto otrzymało samorząd z burmistrzem na czele własne sądownictwo oraz herb. Przyjmuje się, że Bytów został lokowany na tzw. "surowym korzeniu", tzn. w pewnym oddaleniu od dotychczasowego miejsca zabudowy. Prawdopodobnie też wtedy miejscowa parafia zmieniła patronkę ze św. Małgorzaty na św. Katarzynę.

W Bytowie znajduje się kilka zabytkowych budynków i kamienic. Najstarszą architekturę w Bytowie reprezentuje zespól kamienic mieszczańskich, z końca XVIII wieku, znajdujących się między innymi przy rynku.

Fontanna na Bytowskim rynku.

Obecny kościół parafialny jest byłym kościołem protestanckim zbudowanym w latach 1848 – 54 przez budowniczego powiatowego Werdera. Neoromański. Murowany z cegły, trójnawowy, halowy. Za czasów protestanckich miał tytuł św. Elżbiety. Po wyjeździe protestantów został przystosowany do wymogów liturgii katolickiej i poświęcony 24 VI 1945 r. przez Ks. Waltera Genge, ostatniego proboszcza narodowości niemieckiej. Przez akt poświęcenia został parafii dodany drugi patron św. Jan Chrzciciel.

Kolejną, znaczącą dla historii miasta, inwestycją była budowa nowoczesnego, jak na ówczesne warunki, zamku obronnego, który stanął w miejscu wcześniejszej i prymitywniejszej warowni panów von Behr. Najważniejsze prace budowlane trwały w latach 1398-1405. Bytowski zamek był zachodnią strażnicą Zakonu oraz siedzibą krzyżackich urzędników zwanych prokuratorami. Zbudowany został na planie prostokąta. Posiada trzy baszty okrągłe (Młyńska, Różana i Polna) oraz czworoboczną wieżę Prochową (zniszczona w czasie wojen szwedzkich i odbudowana dopiero w okresie międzywojennym). Główny i najstarszy gotycki budynek, tzw. Dom Zakonny (obecnie muzeum) znajduje się w północno zachodniej części zamku. W latach 1560-1570 książęta pomorscy przeprowadzili gruntowną przebudowę bytowskiej warowni.