CHLEWISKA

http://polskiemiastawfotografii.blogspot.com/2010/10/chlewiska.htmlChlewiska
wieś w województwie mazowieckim, w powiecie szydłowieckim, w gminie Chlewiska.

Początki Chlewisk sięgają XII wieku - pierwszym właścicielem tych dóbr był Piotr Dunin ze Skrzynna, starosta kraśnicki, wrocławski i kaliski, który w 1121 r. wybudował kościół, zaś w 1135 r. zachodnią część pałacu. Kolejnymi właścicielami Chlewisk byli Odrowążowie, którzy od nazwy rodowej posiadłości przyjęli nazwisko Chlewickich. Oni to rozbudowują miejscowy kościół i dobudowują wschodnią część pałacu. Dzięki zasługom Jakuba, Mikołaja i Piotra Chlewickich Kazimierz Wielki w roku 1360 przenosi ich dobra na prawa magdeburskie. Na wzmiankę zasługuje jeszcze inny (żyjący w XVII w.) Mikołaj Chlewicki - w okresie potopu szwedzkiego był on dowódcą eskorty króla Jana Kazimierza podczas jego wyprawy na Śląsk. W drugiej połowie XVIII w. Chlewiska przechodzą w ręce rodziny Podkańskich (Józefa oraz Aleksandra). W 1801 r. dobra Chlewisk liczące 14 400 ha stają się własnością hrabiego Stanisława Sołtyka (posła Sejmu Czteroletniego, jednego z założycieli Towarzystwa Przyjaciół Nauk, marszałka sejmu w 1811r.) oraz jego syna Romana (generała, uczestnika kampanii napoleońskich oraz Powstania Listopadowego) - byli oni właścicielami Chlewisk od 1801 do 1831 r. Wtedy właśnie zaczyna się szczególny okres rozkwitu Chlewisk i okolicznych terenów: w Chlewiskach w latach 1811-1825 powstaje walcownia blach i fabryka gwoździ (surowiec do produkcji dostarczany jest przez wielki piec w Aleksandrowie powstały już w 1727 r.), w 1820 r. w Aleksandrowie powstaje nastepny wielki piec. Chlewiska wchodzące w skład Staropolskiego Okręgu Przemysłowego są wówczas jednym z największych ośrodków przemysłowych wschodniej Polski. Niestety, w roku 1831 w odwecie za działalność patriotyczną Stanisława i Romana Sołtyków (na wniosek Romana w roku 1830 dokonano detronizacji cara Mikołaja I) ich dobra zostaja skonfiskowane - Stanisław umiera, zaś Roman udaje się na emigrację do Francji. W 1882 r. do Chlewisk przybywa Francuskie Towarzystwo Metalurgiczne - rozpoczyna sie budowa wielkiego pieca opalanego węglem drzewnym, który będzie pracował aż do 1940 r. dając 5 tys. ton surówki rocznie. W latach 1895-1912 dobra Chlewisk są własnością hrabiego Ludwika Platera, a następnie jego synów: Zygmunta i Konstantego - w tym czasie powstaje odlewnia w Chlewiskach.

Zabytkowa huta żelaza z instalacją gichtociągową.





Zabytkowy zegar z 1902 roku znajdujący się w centrum wsi

Pałac w Chlewiskach stoi na niewielkim wzniesieniu w otoczeniu zabytkowego parku krajobrazowego z kilkoma pomnikami przyrody. Składa się z on dwóch budynków wspartych szkarpami złączonych pod kątem prostym, z dołączoną niewielką wieżyczką, w której widać otwory strzelnicze. Aktualny wygląd pałacu został nadany podczas kilku przebudów w XVIII i XIX wieku. Obecnie jest to własność prywatna zamieniona na ekskluzywny ośrodek wypoczynkowo-konferencyjny.












































































Pałac otacza park krajobrazowy, należący do najcenniejszych zabytkowych parków w Polsce, kryje w sobie cudne, magiczne i romantyczne miejsca. Duża powierzchnia (10 hektarów), urozmaicona szata roślinna, bogata fauna oraz duża ilość pomników przyrody czynią park bardzo interesującym i godnym zwiedzania.














































































































Umieszczone zdjęcia wykonano: wrzesień 2014