Końskiemiasto w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Końskie.
Położone jest na północnym skraju Wyżyny Kielecko-Sandomierskiej, wśród Lasów Koneckich. Najstarsze ślady osadnictwa na terenie miasta pochodzą z XI wieku (cmentarzysko z tego okresu zostało odkryte w północnej części miasta w 1925 roku). Pierwsza historyczna wzmianka o miejscowości, jako własności Szawła syna Prandoty Starego (protoplasty rodu Odrowążów), pochodzi z 1145 roku. Wieś pozostawała w rękach Odrowążów przez kilka kolejnych stuleci. W latach 1220-1224 Iwo Odrowąż, biskup krakowski, wybudował we wsi kościół pod wezwaniem św. Mikołaja, ustanawiając w Końskich parafię. Kościół ten został rozebrany w XV wieku i na jego miejscu w latach 1492-1520 wybudowano nowy, gotycki kościół parafialny, wykorzystując elementy architektoniczne poprzedniego kościoła (m.in. romański tympanon). Miejscowość byłą ważnym ośrodkiem przemysłowym Zagłębia Staropolskiego gdzie rozwijała się obróbka żelaza oraz produkcja broni. W połowie XVII wieku wieś Końskie wraz z okolicą przeszła w posiadanie rodziny Małachowskich. Ród ten pochodził z Małachowic koło Łęczycy i należał do najznakomitszych rodów magnackich. Najwybitniejszą postacią spośród Małachowskich był bez wątpienia Jan – kanclerz wielki koronny, który w sposób szczególny zasłużył się dla miejscowości. W roku 1729 nadał przywileje mieszkańcom Końskich, a 30 grudnia 1748 roku, dzięki jego staraniom, król August III Sas nadał Końskim przywilej lokacyjny po czym nastąpiła oficjalna lokacja miasta na prawie magdeburskim. Wraz z uzyskaniem praw miejskich Końskie otrzymały herb przedstawiający splecione inicjały kanclerza K.J.M. na czerwonym tle i, pod nazwą Końskie Wielkie, stały się centrum zarządzania rozległymi posiadłościami kanclerza. Akt lokacji miasta spowodował napływ nowych osadników i rozwój rzemiosła, zaczęła pojawiać się miejska zabudowa wokół rynku, a Jan Małachowski przystąpił do budowy zespołu parkowo-pałacowego. W roku 1787 w mieście gościł powracając z Ukrainy król Stanisław August Poniatowski oraz towarzyszący mu w charakterze kronikarza ksiądz Adam Naruszewicz. W mieście w XVIII wieku funkcjonowała również Fabryka Broni w Końskich, która rocznie dostarczała armii polskiej 517 sztuk karabinów wraz z bagnetami[4]. Od końca XIX wieku w Końskich działało kilka odlewni żeliwa, m.in. odlewnia S. Kronenbluma. 14 stycznia 1919 r. policja w Końskich zastrzeliła czterech i zraniła dwunastu chłopów, którzy nie chcieli uiścić tzw. opłaty rogatkowej. W okresie międzywojennym w mieście istniały silne wpływy komunistyczne. W 1919 r. robotnicy koneckich odlewni żeliwa utworzyli Radę Delegatów Robotniczych. W 1920 roku wybuchł strajk w odlewniach "Słowianin" i "Kronenblum". W 1923 roku strajkujący w "Słowianinie" wymogli podwyżkę płac o 50 procent. Ponowne strajki wybuchły w 1927 roku i objęły ponad 1000 pracowników. 1 maja 1931 roku demonstranci zgromadzili się pod gmachem starostwa. Doszło do walk z policją, która otworzyła ogień do demonstrujących. Zginęło kilkanaście osób. Starosta powiatowy wydał zakaz działania zdominowanego przez komunistów Klasowego Związku Metalowców. Mimo tego w 1936 r. kandydaci wspierani przez ten związek, w liczbie czterech, zostali wybrani do władz samorządowych. Katastrofalna dla miasta okazała się II wojna światowa. Już w pierwszych jej dniach miały tu miejsce bombardowania przynoszące śmierć wielu konecczanom. 7 września 36 Dywizja Piechoty Rezerwowej stoczyła pod Kazanowem bitwę z 1 Dywizją Lekką Wehrmachtu. Polskie zgrupowanie pomimo korzystnego rezultatu bitwy w obawie przed okrążeniem musiało wycofać się. Wieczorem dywizja opuściła Końskie i ruszyła leśnymi drogami w stronę Skarżyska. 8 września przed świtem czołgi 1 Dywizji Lekkiej po zajęciu Końskich ruszyły przez Gowarczów na Radom. Tego samego dnia do miasta weszła niemiecka piechota, a wieczorem sztab 10 Armii. Wizytę w tych dniach złożył tu Adolf Hitler . 12 września 1939 roku na rynku miasta zastrzelono 22 Żydów. Początkowo zostali oni zmuszeni do kopania grobów na skwerze obok kościoła dla żołnierzy niemieckich poległych w bitwie pod Kazanowem. Po skończonej pracy Niemcy rozpoczęli bezładną strzelaninę, w wyniku której padli ranni i zabici. Dokonano tego w odwecie za rzekomą napaść i profanację ciał żołnierzy niemieckich, którzy w rzeczywistości dostali się w zasadzkę zorganizowaną przez żołnierzy polskich pod Kraszkowem. Świadkiem masakry była niemiecka reżyser Leni Riefenstahl, która wraz z ekipą realizowała na polecenie Hitlera film propagandowy o kampanii wojsk niemieckich w Polsce. Rejon miasta i jego okolic stał się ośrodkiem ożywionego ruchu partyzanckiego. Działał tu pierwszy oddział legendarnego majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala”. W nocy z 31 sierpnia na 1 września 1943 roku Zgrupowanie nr 2 ppor. cc. Waldemara Szwieca „Robota” ze Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponurego” opanował miasto na kilka godzin bez strat własnych, likwidując agentów Gestapo w mieście i zdobywając zaopatrzenie i amunicję. Za wkład wniesiony w obronę przed okupantem miasto Końskie zostało odznaczone Orderem Krzyża Grunwaldu III Klasy. Miasto zostało przejęte przez jednostki Armii Czerwonej dnia 16 stycznia 1945.
Kolegiata św. Mikołaja – kościół późnogotycki, jeden z zabytków w Końskich, wybudowany w latach 1492-1520 na miejscu kościoła romańskiego ufundowanego przez Iwo Odrowąża. W 1749 roku na rozkaz Jana Małachowskiego wzniesione zostało prezbiterium o gwieździstym kształcie, kamienny późnobarokowym ołtarz z kolumnami oraz baldachimem. W latach 1902-1903 kościół został rozbudowany od strony zachodniej, a projektantem był architekt Wacław Popławski. W 1913 roku została wzniesiona wieżą z zegarem i trzema dzwonami. Od 1993 siedziba Koneckiej Kapituły Kolegiackiej.
Pomnik Tadeusza Kościuszki - inicjatorem budowy pomnika był ks. A. Ręczyński w 1946. Pomnik ten jest dziełem toruńskiego rzeźbiarza Wojciech Durka.
Pałac - to jeden z wielu zabytków koneckiej gminy, niewątpliwie jednak najbardziej okazały. W jego skład wchodzi kilka obiektów: skrzydła pałacowe wraz z pawilonami, glorietta, świątynia grecka, oranżeria egipska, altana, kapliczka, "domek wnuczętów", ogrodzenie wraz z basztami oraz sam park z zabytkowym drzewostanem. Budowę zespołu pałacowo-parkowego zapoczątkował Kanclerz Wielki Koronny Jan Małachowski - dawny właściciel Końskich i dóbr o nazwie "Końskie Wielkie". Końskie i jego mieszkańcy zawdzięczają osobie Jana Małachowskiego wyjednanie od króla Augusta III praw miejskich w 1748 r. W tym właśnie czasie, kanclerz przystąpił do budowy swej rezydencji. Na wykupionym na wschód od kościoła terenie zaplanował postawić okazały pałac, którego główny korpus miał łączyć dwa boczne skrzydła, zakończone pawilonami. Od głównego budynku miały rozchodzić się długie, otwarte galerie z tarasami w górnej kondygnacji, zakończone altanami. Jednak zakrojone na dużą skalę plany kanclerza nie zostały w całości zrealizowane. Z samego pałacu wybudowano jedynie skrzydła i pawilony. Nad budową rezydencji czuwał Jan Małachowski. Jego żona zaś - Izabela z Hunieckich zajęła się parkiem i ogrodem. Ogród, zajmujący początkowo niewielki obszar, zaplanowany został w stylu francuskim wzdłuż głównej osi założenia i krzyżującymi się pod kątem prostym alejkami. W dniach 16 - 18 lipca 1787 r. w koneckim pałacu przebywał powracający z Ukrainy król Stanisław August Poniatowski. Opis wizyty i towarzyszących jej uroczystości znajdziemy w "Diariuszu" spisanym przez Adama Naruszewicza. Kolejne etapy rozwoju zespołu nastąpiły w pierwszej połowie XIX wieku. Wtedy właścicielem był Stanisław Małachowski, który wybudował kilka obiektów o charakterze użytkowym, dekoracyjnym i sakralnym. Sprowadził też do Końskich architekta, który zaprojektował Oranżerię Egipską, neogotycką kapliczkę oraz ogrodzenie parku z basztami. Był to Franciszek Maria Lanci. Architekt zmienił też wygląd parku na angielski - bardziej romantyczny charakter, o luźno rosnących oddalonych od siebie grupach drzew. Już wtedy park zbierał liczne pochwały. Jak pisze Andrzej Fajkosz: "opinię taką zawierał między innymi artykuł w ówczesnym "Tygodniku Ilustrowanym", w którym czytamy: Morze bezdennego piasku pokryła zielonym kobiercem i rozkosznymi drzewy, zamieniając dawną pustynię w najokazalszą część ogrodu". W 1870 r. zespół przeszedł na własność rodu Tarnowskich, która w nim zamieszkała. W okresie II wojny światowej pałac zajęli Niemcy. Po wojnie, ówczesne władze zadecydowały o wybudowaniu na terenie zespołu pałacowo-parkowego obiektów użyteczności publicznej: powstały szkoła, przedszkole, a od strony północnej część parku przeznaczono na osiedle i ulicę. Pomimo wszelkich zmian park zachwyca odwiedzających go turystów, a i dla samych mieszkańców miasta jest miejscem odpoczynku i relaksu. Dzięki funkcjonującym obecnie w parku instytucjom tj. Dom Kultury i Biblioteka Publiczna, to także miejsce wielu wydarzeń kulturalnych, wystaw, koncertów, spotkań autorskich itp. wydarzeń.
Nowa fontanna przy zespole pałacowym.
W sąsiedztwie pałacu znajdują się pawilony: południowo-wschodni, północno-wschodni, południowo-zachodni i północno-zachodni.
Skrzydła pałacowe – obecnie siedziba Urzędu Miasta i Gminy oraz niektórych wydziałów Starostwa Powiatowego.
Bramy parkowe.
Oranżeria egipska - wybudowana w 1825 roku, według projektu architekta włoskiego pochodzenia Franciszka Marii Lanciego, na planie wydłużonego prostokąta. Południowa elewacja budynku bogata jest w staroegipskie dekoracje, we wnękach ściany zachodniej i wschodniej znajdują się posągi faraonów. Budowla nawiązuje wyglądem do świątyń starożytnego Egiptu, dlatego potocznie nazywana jest "Egipcjanką". Dawniej w miejscu tym znajdowała się cieplarnia, w której uprawiano rośliny ozdobne. Przenoszono je następnie do świątyni greckiej. Teraz jest to siedziba Miejsko - Gminnego Domu Kultury.
Amfiteatr.
Świątynia grecka - wybudowana na początku XIX wieku, klasycystyczna, na planie wydłużonego prostokąta z portykiem sześciokolumnowym od frontu. Dach dwuspadowy. Świątynia wzorowana na antycznych świątyniach greckich. Do września 1939 roku w budynku mieściła się oranżeria. Obiekt służył również do celów reprezentacyjnych, jako miejsce przyjęć i zabaw. Teraz znajduje się w niej sala teatralno kinowa użytkowana przez Miejsko-Gminny Dom Kultury.
Altana - wybudowana w drugiej połowie XVIII wieku, na planie ośmioboku z dużymi arkadowymi otworami w każdej ścianie. Nie posiadała dachu. W latach osiemdziesiątych całkowicie ją przebudowano. Zamurowano arkady i zadaszono ją. Obecnie znajduje się w niej punkt małej gastronomi.
Glorietta - neoklasycystyczna budowla ogrodowa zamykająca optycznie oś główną zespołu pałacowego. Wybudowana na przełomie XVIII i XIX wieku. Ujęta trzema jońskimi kolumnami, po jej bokach putta i wazony. Przedstawia ona dużego orła na kuli. Była najprawdopodobniej obiektem ażurowym, ale ktoś ją zabudował. W okresie międzywojennym plac przed gloriettą był wykorzystywany do uroczystości religijno - patriotycznych.
Park Miejski im. Tarnowskich - w parku znajdują się liczne pomniki przyrody, stare lipy, dęby, brzozy, kasztany i klony. Doskonaleniem parku zajęła się w dawnych czasach Anna ze Stadnickich Małachowska - żona Stanisława, wnuka Kanclerza. Przekształcenie ogrodu w park krajobrazowy w stylu angielskim wiązało się z powiększeniem powierzchni parku. Wprowadzono nową kompozycję parkową przechodzącą w naturalny krajobraz. Wzniesiono nowe budowle ogrodowe m.in.: oranżerię egipską, świątynię grecką, domek "wnuczętów" oraz ogrodzenie z basztami oraz przebudowano skrzydła pałacowe wg projektu Lanciego. Park znajduje się obecnie pod opieką Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Pomnik "Harcerzom - Bohaterom".
Popiersie Tadeusza Kościuszki - pochodzenie owego pomnika - popiersia ma swoje źródło w zaborze rosyjskim i rosyjskiej inicjatywie. Właśnie bowiem Rosjanie okupujący Końskie postanowili pozostawić po sobie pamiątkę w postaci pomnika cara Aleksandra II w 50 rocznicę carskiego rozkazu /ukazu/ o uwłaszczeniu z 1861 r. Cokół został przyozdobiony żeliwnymi tablicami na których wyryto słowa wdzięcznosci mieszkańców okolicy pod adresem cara. Sam pomnik postawiono na skwerku przed konecką kolegiatą gdzie doczekał w całości do zajęcia Końskich przez wojska austriackie w 1914 roku. Wtedy to właśnie nowy okupant zezwolił mieszkańcom Końskich na postawienie na cokole popiersia Tadeusza Kościuszki, zaś płyty rosyjskie zostały zakryte nowymi ze zdobieniami nawiązującymi
Inne zdjęcia zrobione w Końskich.
Umieszczone zdjęcia wykonano: lipiec 2011, wrzesień 2014