Międzyrzeczmiasto w województwie lubuskim, w powiecie międzyrzeckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Międzyrzecz.
Międzyrzecz położony jest na Pojezierzu Lubuskim, między rzekami Obrą i Paklicą.
Jest to jeden z najstarszych ośrodków na terenie Polski. Miasto i Ziemia Międzyrzecka pochwalić mogą się bogatym ponad 1000-letnim rodowodem. Jego właściwa historia rozpoczyna się w połowie X wieku, w czasach Mieszka I, kiedy plemienny gródek włączony został do państwa wczesnopiastowskiego. W czasie panowania Bolesława Chrobrego, gród został wzmocniony i włączony w linię obronną zachodnich rubieży Polski. W 1002 roku w okolicach grodu ulokowany został klasztor, w którym osadzono, na zaproszenie Chrobrego dwóch mnichów benedyktyńskich. W ciągu roku dołączyli do nich dwaj nowicjusze oraz sługa z pobliskiej wioski. W 1003 roku, 11 listopada zostali zamordowani i czczeni są dzisiaj jako Pięciu Braci Męczenników. Z racji przygranicznego położenia i w miejscu przecięcia szlaków handlowych następuje szybki rozwój grodu. Jednocześnie z tej lokalizacji wynikła duża liczba najazdów zbrojnych. W połowie XI w. Międzyrzecz zajęty został przez Pomorzan. W 1094 r. odbił go Bolesław Krzywousty, co odnotował Gall Anonim: Pewnego razu wyruszył na Pomorze, gdzie już wcześniej objawił sławę swego imienia, albowiem takimi siłami obległ gród Międzyrzecz i z taką gwałtownością doń szturmował, że po kilku dniach zmusił załogę do poddania się. W 1157 r. Międzyrzecz został złupiony przez wojska Fryderyka Barbarossy. Rok 1248 to prawdopodobna data lokacji miasta, potwierdzona w 1259. W wieku XIV, aby podkreślić znaczenie miasta dla tej części kraju, i aby podkreślić władzę królewską, Kazimierz Wielki, na miejscu grodu wznosi ceglany zamek. Dzięki produkcji i handlu suknem miasto i mieszkańcy szybko się bogacili. Na przełomie XIV i XV wieku Międzyrzecz został ufortyfikowany. Szybki rozwój zapewniało miastu także położenie w pobliżu szlaków Poznań – Lubusz oraz Frankfurt- Magdeburg. Fortyfikacje i zamek nie uratowały Międzyrzecza przed masakrą w 1474 roku kiedy zamek został opanowany przez armię Macieja Korwina, wspomaganych przez księcia Jana II Szalonego z Żagania oraz wojska głogowskie i kożuchowskie. Obrońcy odparli pierwsze ataki doborowej piechoty węgierskiej – Fekete Sereg. Zamek prawdopodobnie wzięto zdradą. Niektórzy historycy przypuszczają, że bramę otworzyli ludzie Piotra z Szamotuł. Inni zaś skłaniają się ku tezie, że wrogą armię wpuścili stronnicy księcia żagańskiego. Kolejna tragedia jaka spada na miasto ma miejsce w 1520 roku. W październiku w czasie wojny 1519-1521 Międzyrzecz zostaje zrównany z ziemią. Dzięki pomocy króla Zygmunta Augusta i pracy mieszkańców miasto szybko się podniosło. Stulecia XVII i XVIII przynoszą miastu serię klęsk, wynikających z wojen, przemarszów wojsk, epidemii, powodzi i pożarów, które doprowadziły do wyniszczenia miasta i załamania jego rozwoju. W roku 1793, Międzyrzecz zostaje zagarnięty przez Prusy podczas II rozbioru Polski. W okresie wojen napoleońskich, miasto na krótko powróciło do Polski. Jak podaje niemiecki spis powszechny z 1905 r. Międzyrzecz liczył sobie w tym okresie 5800 mieszkańców, w tym 94,0% Niemców, 2,9% Polaków oraz 2,9% Żydów. Protestantyzm wyznawało 64,8% mieszkańców, katolicyzm – 32,2%. Do I wojny światowej rozwój miasta został spowolniony. Nowy okres dynamicznego wzrostu przypada na okres międzywojenny. Po powstaniu wielkopolskim i Traktacie wersalskim, miasto pozostaje w granicach Niemiec. W początkowych latach okresu międzywojennego Międzyrzecz pełni rolę stolicy i ośrodka centralnego prowincji Marchii Granicznej[14]. Miało to swój szczególny wyraz w obrazie architektonicznym miasta. W latach 30. XX wieku, z uwagi na bliskość polsko-niemieckiej granicy, w sąsiedztwie Międzyrzecza, powstaje Międzyrzecki Rejon Umocniony. W okresie 1942-1945, w szpitalu w Obrawalde, w ramach akcji T4, uśmiercono około 10 tysięcy ludzi. W mieście i okolicach istniały także obozy jenieckie i pracy przymusowej. 29 maja 1944 roku nad miastem rozegrała się powietrzna bitwa pomiędzy niemiecką Luftwaffe a lotnictwem USA. Po zakończeniu II wojny światowej Międzyrzecz, po 152 latach powraca do Polski.
Ratusz - klasycystyczny budynek wzniesiony w latach 1743-1752 w miejscu poprzedniej siedziby władz miasta. W roku 1831 ratusz został przebudowany, a w 1924 dokonano renowacji. Obecnie budowla jest siedzibą władz miejskich Międzyrzecza. Pierwszy ratusz w Międzyrzeczu został wzniesiony w 1581 roku na podstawie przywileju Stefana Batorego. Budynek ten spłonął w roku 1666 i w roku 1670 zbudowano nową siedzibę władz miasta. Budowla ta została zniszczona w pożarze w roku 1731. Obecny ratusz został wzniesiony w latach 1743-1752 pod kierunkiem Jacoba Kinzla i Jacoba Roestla. W roku 1831 przebudowano wieżę, która wcześniej została zniszczona w pożarze i nadano budowli obecna klasycystyczną formę. W 1924 roku przeprowadzono gruntowny remont budynku, następna renowacja budynku miała miejsce w latach 90. XX wieku. W roku 1994 w zwieńczeniu wieży odnaleziono umieszczoną tam na początku XX wieku puszkę z pieczęciami, dokumentami i zdjęciami dotyczącymi historii miasta. Decyzjami wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 6 kwietnia 1961 oraz z 25 października 1976 roku ratusz został wpisany do rejestru zabytków. Ratusz w Międzyrzeczu jest klasycystyczną budowlą o dwóch kondygnacjach, wzniesioną na planie prostokąta i nakrytą dachem naczółkowym. Na południowej elewacji wyróżnia się okazała facjata z trzema półkolistymi oknami i oculusem. Wszystkie elewacje są podzielone pilastrami, a pomiędzy kondygnacjami przebiega płaski gzyms. Pośrodku dachu widnieje czworoboczna wieża z tarczami zegarowymi, nakryta strzelistym neogotyckim hełmem z wysokim prześwitem. W niektórych salach zachowały się oryginalne sklepienia krzyżowe i kolebkowe, oraz kolebkowe z lunetami. Codziennie w południe z wieży ratusza odtwarzany jest hejnał miejski. Obecnie budynek jest siedzibą władz miejskich Międzyrzecza.
Za ratuszem widoczny jest kościół parafialny pw. Św. Wojciecha.
Zamek - otoczona fosą średniowieczna twierdza obronna wzniesiona ok. 1350 przez Kazimierza Wielkiego w miejscu grodu warownego z drugiej połowy IX wieku, zlokalizowana na niewielkim pagórku w widłach dwóch rzek - Obry i Paklicy. Przez lata w warowni stacjonowały polskie wojska, strzegące pobliskiej granicy kraju. Dziś z dawnej potęgi umocnień niewiele pozostało. Międzyrzecki zamek posiada specyficzną formę choć zaliczany jest do zamków nizinnych. Wynika to z postawienia murów obronnych niemal zgodnie z przebiegiem dawnych obwałowań grodowych o nieregularnym kształcie dostosowanych do warunków topograficznych. Mury mają kształt podkowy o łącznej długości 145 metrów i 2,6 metrów szerokości (u podstawy więcej). Zachowany jest do wysokości około 9 metrów (na żadnym odcinku nie jest to wymiar pełny). Prawdopodobnie zwieńczone były krenelażem. Przestrzeń wewnętrzna wynosi około 1200 metrów kwadratowych. Wjazd do zamku znajdował się w północnej części wschodniego muru. Brama broniona była przez cylindryczną wieżę. Dodatkowym zabezpieczeniem była fosa zasilana wodami z rzeki Obry, o szerokości około 12 metrów. Obronę murów wspomagały także dwie mniejsze wieżyczki. Taki stan przetrwał bez większych zmian do 1520 roku, kiedy to zamek został zniszczony. Z racji strategicznego znaczenia zamku, jego odbudowa i modernizacja była koniecznością. Bramę wjazdową przesunięto na środek wschodniego muru, flankowaną przez czworoboczną wieżę wysunięta na zewnątrz. Zamek został powiększony w kierunku wschodnim gdy wzniesione zostały dwie cylindryczne basteje artyleryjskie, które połączono krótkim murem z bramą i furtą dla pieszych. Wzniesiono także zachowaną częściowo do dzisiaj cylindryczną basztę. Zabudowa wnętrza zamku ulegała często przebudowie. Obok właściwego domu zamkowego, znajdowały się tu inne budynki mieszkalne, magazynowe i gospodarcze. Lokalizowano je najczęściej wzdłuż murów obwodowych. Prowadzone w poł. XX wieku wykopaliska oraz odnalezione przedmioty ukazują bogate wyposażenie zamku w jego rezydencjonalnej postaci. Teren dawnego podgrodzia zagospodarowany był głownie gospodarczo, a całość otoczona była drewnianym parkanem z dwoma bramami.
Dom bramny.
Dawna rezydencja starostów.
Zewnętrzny wał dawnego grodu wraz z fosą zamkową.
Umieszczone zdjęcia wykonano: sierpień 2015