Mrągowomiasto w województwie warmińsko-mazurskim, siedziba władz powiatu mrągowskiego oraz wiejskiej gminy Mrągowo.
Miasto jest znane głównie z organizowanego od 1982 r. dorocznego Pikniku Country. Mrągowo jest również popularnym ośrodkiem turystycznym i wypoczynkowym na Mazurach. Zgodnie z podziałem geograficznym leży na Pojezierzu Mrągowskim, które jest częścią Pojezierza Mazurskiego. Teren, na którym położone jest Mrągowo charakteryzuje się dużą liczbą jezior oraz pagórków pochodzenia lodowcowego z Wzniesieniem Wyszemborskim, które wpływa na kształtowanie się mikroklimatu w mieście i najbliższej okolicy. Teren, na którym powstało Mrągowo nosi nazwę Galindii i od północy graniczył z Barcją. Przerwane podczas II wojny światowej badania archeologiczne, które prowadzili archeolodzy z Uniwersytetu Królewieckiego potwierdziły przesłanie legendarne, które mówiło, że pierwsza osada znajdowała się na wyspie jeziora Czos (obecnie Półwysep Ostrów). Od początku swojego istnienia miasto podlegało administracji w Szestnie będącej siedzibą wójta – prokuratora krzyżackiego pełniącego funkcję administratora z ramienia komtura bałgijskiego. Nie zachował się dokument lokacyjny, który pozwalałby określić dokładną datę założenia miasta. Na jednej z pierwszych pieczęci miejskich figuruje rok 1348. Wiadomo zaś, że w latach 1404–1407 komtur bałgijski Johann von Sayn, lokował miasto na prawie chełmińskim, a wielki mistrz krzyżacki Konrad von Jungingen nadał tej miejscowości prawa miejskie. 20 lutego 1444 Konrad von Erlichshausen w Szestnie na prośbę mieszkańców odnowił pierwotny przywilej lokacyjny miasta Mrągowa, od którego przyjęto datę nadania praw miejskich. Nadanie praw miejskich umożliwiło swobodny rozwój rzemiosła i osadnictwa, mimo wpływu blisko położonego Szestna. Władzę w mieście sprawował burmistrz i radą miejska złożona z sześciu rajców, wymienionych po raz pierwszy w dokumencie z 1444. Sądy miejskie sprawowała ława złożona z sześciu ławników. Przywilej lokacyjny przewidywał planową zabudowę miasta uwzględniającą wady położenia pomiędzy jeziorami, które uniemożliwiało budowę murów miejskich. W pobliżu Rynku (obecnie plac Michała Kajki) istniał od 1409 kościół parafialny, jego proboszczem w 1485 był ksiądz Stanisław, niewątpliwie Polak. W pobliżu miasta znajdowała się kaplica św. Jerzego należąca do braci zakonnych. W południowej części miasta istniał browar miejski, który czerpał wodę z jednej z czterech studni, przywilej warzenia piwa posiadały jedynie wybrane rodziny. W latach 1454–1466 podczas wojny trzynastoletniej Mrągowo zostało wielokrotnie ograbione i niszczone, w jej wyniku okoliczne ziemie przypadły państwu krzyżackiemu. w 1513 Albrecht Hohenzollern zezwolił na zmianę terminu wielkiego dorocznego jarmarku św. Marcina z 11 listopada na 6 grudnia, w związku z tym nowym patronem został św. Mikołaj. Podczas wojny pruskiej 21 lipca 1520 miasto zostało zdobyte i spalone przez oddziały polsko-czeskie. 17 września 1527 przebywający w Mrągowie mistrz Albrecht Hohenzollern chcąc przyspieszyć odbudowę nadał przywilej cosobotnich „targów pod rozwiniętą chorągwią”. 24 czerwca 1698 wybuchł pożar, który strawił ponad 130 budynków, które stanowiły większą część zabudowy. Miasto odbudowano według nowego planu zakładającego szersze i prostsze ulice oraz budynki o jednakowej wysokości budowane według określonych zasad. Turyści chętnie odwiedzają Mrągowo.
Amfiteatr nad jeziorem Czos - odbywają się tutaj liczne imprezy i koncerty pod gołym niebem. Szczególnie znany jest Piknik Country organizowany corocznie w sierpniu oraz Mazurskie Noce z Kabaretem. Amfiteatr przyciąga rzesze ludzi, może pomieścić ok. 3 tys. widzów. W 2012 oddano do użytku nowy obiekt. Budowę rozpoczęto w III kwartale 2011 roku. Pierwszy koncert "Mazurska noc kabaretowa odbył się 14 lipca 2012 roku. Obiekt jest bardzo nowoczesny widownia liczy około 5 tys. osób w czterech sektorach. Dobudowano budynek kas, pomieszczenia techniczne i garderoby pod sceną. Reżyserka znajduje się po środku widowni. Są też dwa punkty widokowe na jezioro Czos i okolicę. Najlepszą wizytówką Mrągowa są jednak odbywające się tu latem festiwale. Właściwie w każdy wakacyjny weekend coś ciekawego dzieje się w tutejszym amfiteatrze. Najstarszą i najbardziej znaną imprezą jest organizowany pod koniec lipca Piknik Country. Przez kilka dni liczba gości przerasta liczbę stałych mieszkańców. Są tacy, którzy przyjeżdżają na każdy festiwal, nieprzerwanie od 1983 r. W barwnym tłumie widać wiele kowbojskich kapeluszy i innych akcesoriów rodem z Dzikiego Zachodu. Festiwal jest zarówno wydarzeniem artystycznym, jak i towarzyskim. W amfiteatrze koncertuje czołówka polskich i światowych gwiazd stylu country, a spokojne zazwyczaj uliczki przez całą dobę wypełnia porywająca do tańca muzyka i ryk motocyklowych silników. "Młodszym bratem" Pikniku Country jest odbywający się w połowie sierpnia Festiwal Kultury Kresowej. Trudno o wybór lepszego miejsca na prezentację dorobku artystycznego tej grupy Polaków, której rodzinne gniazda pozostały po II wojnie światowej za wschodnią granicą. Wielu Kresowiaków znalazło swój nowy dom właśnie na Mazurach. Od 1995 r. zespoły taneczne, chóry i soliści zjeżdżają do Mrągowa. Przed wielotysięczną widownią występują zarówno goście z Białorusi, Litwy i Ukrainy, jak i polscy wykonawcy. Artystów i widownię łączy sentyment do unikalnego fenomenu kulturowego, jakim były - i do pewnego stopnia nadal są - Kresy. W czasie trwania festiwalu całe Mrągowo zamienia się w kipiący życiem jarmark. W mieście odbywają się warsztaty artystyczne, liczne wystawy i barwne korowody. Zespoły występują nie tylko w amfiteatrze, ale też na placu przez ratuszem. Do tańca ruszają wszyscy, od dzieci po staruszki, bo trudno się oprzeć skocznej muzyce. Aby nie opaść z sił, warto pokrzepić się daniami kuchni regionalnej, których zapachy unoszą się nad ulicznymi stoiskami.
Kamienica rabina (1904) - kamienica przy ulicy Ratuszowej z 1904 roku. Mieszkał w niej do 1938 roku ostatni mrągowski rabin. Budynek został wpisany do rejestru zabytków. Jest odnowiony i świetnie utrzymany.
Ratusz miejski - budynek położony w Mrągowie przy ulicy Ratuszowej, między Placem Kajki a Małym Rynkiem. Został wybudowany w latach 1824-25 z inicjatywy ówczesnego burmistrza Mrągowa Bogumiła Drobnickiego. Jest budowlą wzniesioną w stylu klasycyzującym założoną na planie prostokąta, dwukondygnacyjną, podpiwniczoną z użytkowym poddaszem, pokrytym naczółkowym dachem. Pośrodku kalenicy dachowej mieści się późniejsza, pochodząca z 1908 roku, neobarokowa wieżyczka. Czworoboczna sygnaturka z czterema tarczami zegarowymi, zwieńczona jest hełmem, z osadzoną na szczycie iglicą z metalową chorągiewką. Pierwotny ratusz wzniesiono prawdopodobnie w XV w. jednak spłonął 24 czerwca 1698 podczas pożaru miasta, razem z nim spłonęło 130 budynków. W trakcie odbudowy budynków zaniechano odtworzenia gmachu ratusza tłumacząc ten fakt brakiem funduszy. Obrady rady miasta odbywały się w wynajmowanej izbie sesyjnej, a urzędnicy pracowali w niewielkiej kamienicy posiadającej wieżyczkę z zegarem. Około 1780 stan techniczny tego budynku sprawił, że poddano go rozbiórce, a zegar przeniesiono na wieżę kościoła ewangelickiego. Kolejny raz zabudowa miasta spłonęła w nocy z 23 na 24 marca 1822, tym razem zaplanowano całkowitą przebudowę układu zabudowy. Decyzję o budowie nowego ratusza podjęto 4 lipca 1822, uroczystego poświęcenia kamienia węgielnego dokonano 3 sierpnia 1822 r. Na budowę przekazano miastu 2000 talarów, 1000 talarów ofiarowała wdowa po mistrzu garncarstwa Maria Popek. Brakującą kwotę 2000 talarów na budowę przeznaczył miastu Sąd Krajowy z Wystruci, w zamian zagwarantowano, że wybudowano gmachu poza władzami miasta ulokowany zostanie Urząd Sądowy i Sąd Miejski. Po trzech latach budowy 3 sierpnia 1825 budynek oddano uroczyście do użytku. W połowie lat 50-tych XIX wieku przebudowano śluzę młyna w Młynowie, co spowodowało obniżenie lustra wody w Jeziorze Czos, a to spowodowało pękanie ścian budynku. Ustalono wówczas, że grunt pod ratuszem zawiera pokłady torfowe. Fundamenty ustabilizowano, a na ścianach założono metalowe klamry. W 1898 przy ulicy Królewieckiej wzniesiono nowy gmach sądów, które wyprowadziły się z ratusza. Wówczas Zarząd Miejski zajął swe dawne pomieszczenia. W latach 1906-1908 budynek został gruntownie przebudowany. Obecnie w ratuszu mieści się Muzeum Ziemi Mrągowskiej i Urząd Stanu Cywilnego. W latach 90. XX wieku został przeprowadzony generalny remont.
Neogotycki kościół katolicki pw. św. Wojciecha - zbudowano w 1860 r. Ziemię pod kościół przy ulicy Królewieckiej, a także budynek w którym mieścił się plebania, przekazała bogata wdowa po burmistrzu - Justyna Timnik. Obecnie w budynku dawnej plebanii mieści się kancelaria parafialna i biblioteka. W kościele na uwagę zasługują witraże z 1894 r. wykonane w pracowni Heinricha Oidtmanna w Linnich.
Kościół ewangelicko-augsburski - zbudowano w 1734 r., spalony w 1945 przez żołnierzy radzieckich. Odbudowano go w latach 1952-61. Wewnątrz znajduje się kruchta północna – salowa i absyda z 1753 r. Za ołtarzem płyta nagrobkowa z XVIII w.
Czos - jezioro rynnowe na Pojezierzu Mrągowskim znajduje się w granicach Mrągowa. Składa się z dwóch odnóg: węższej zachodniej (dł. 3,5 km) i szerszej wschodniej (dł. 1,5 km). Rozdziela je wysoko wzniesiony półwysep z dwoma wzniesieniami: 184 m n.p.m. (Góra Czterech Wiatrów) i 143 m n.p.m. Linia brzegowa jest rozwinięta. Wschodnie brzegi są wysokie otoczone pagórkami, a zachodnie niskie, w większości bezleśne. Na północno-zachodnim brzegu zlokalizowane są kąpieliska miejskie, przystanie oraz kempingi. Jezioro za pośrednictwem rzeki Dajny łączy się z jeziorami: Wierzbowskim, Jeziorem Czarnym, Kot i Junem.
Umieszczone zdjęcia wykonano: sierpień 2016