GRABIN

http://polskiemiastawfotografii.blogspot.com/2010/10/grabin.htmlGrabin
wieś w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Ostróda, przy DK7. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Wieś wzmiankowana w 1325, w dokumencie o nadaniu 400 włok dla Grabina, Grabinka, Kiersztanowa, Pacółtowa, Rychnowa i Szyldaka. W czasach krzyżackich wieś pojawia się w dokumentach w roku 1325, podlegała pod komturię w Ostródzie, były to dobra rycerskie o powierzchni 40 włók. Około 1325 r. rycerz Otatz nadał sołtysowi Albertowi 40 włók ziemi na założenie wsi, z 14 latami wolnizny (długi okres wolnizny wskazuje na zakładanie wsi "na surowym korzeniu"). W 1481 r. Urban z Grabina kupił 5,5 włóki od Janicke Burssego. Informacje o działającym młynie we wsi datują się od roku 1493. Młyn istniał do połowy XVI w. W 1520 r. na wezwanie komtura, w związku z wojną Zakonu z Polska, z Grabina stawiło się trzech właścicieli majątków ziemskich oraz 16 chłopami. W 1540 r. Grabin był własnością Jerzego von Epingena. We wsi mieszka wspomniany dziedzic, sołtys, karczmarz oraz 15 chłopów uprawiających 60 włók ziemi, ponadto sześciu zagrodników i jeden pastuch. W 1543 r. książę Albrech nadał Kasprowi Zedlitzowi prawo do połowu ryb w Jeziorze Kraplewskim. W 1579 r. w Grabinie uprawianych było 50 włók. 14 chłopów osadzonych było na gospodarstwach dwuwłokowych. W tym czasie we wsi było ponadto czterech zagrodników, karczma i kuźnia. W XI wieku w źródłach wymienianych jest trzech właścicieli ziemskich (a więc liczba majątków nie uległa zmianie). Rody Dehle i Demken mieszkały w Grabinie także w wieku XVII. W XVII w. tutejszy kościół był filia parafii w Ostródzie. W 1710 r. Jan Demken oddał w zastaw 9 włók francuskiemu hugenocie - Janowi Borée. Wspomniany Francuz, za zgoda władz, podjął się budowy szkoły w Grabinie, Grabinku, Okonkach i Szyldaku. W szkle w Grabinie uczyło się 60 dzieci. Od 1809 r. kościół w Grabinie należał do parafii w Kraplewie. W 1783 r. Granin był określany jako wieś dworska i były tu 22 domy. W 1812 r. we wsi stacjonowało 775 żołnierzy i oficerów wojsk francuskich (napoleońskich). Z tego powodu wieś poniosła duże straty. W 1820 r. we wsi mieszkało 150 osób. W kronikach z 1829 r. odnotowano, że właścicielem majątku ziemskiego w Grabinie był Bogusław Kłobukowski. W 1850 r. zbudowano nowy dwór w stylu późnoklasycystycznym. W 1861 r. we wsi mieszkało 266 osób a Grabin obejmował 3055 mórg ziemi. W 1864 r. we wsi mieszkało 331 osób. W 1939 r. Grabin miał 549 mieszkańców.

Pałac - rezydencja została wybudowana na terenie wsi Grabin pomiędzy parkiem, a kompleksem zabudowań gospodarczych. Majątek rycerski powstał w tym miejscu wraz z lokacją wsi około 1325 roku. Do końca XVIII wieku jego właściciele często się zmieniali. W 1791 roku posiadłość zakupił Johann Friedrich Weissermel. Stanowiła ona własność tej rodziny do 1945 roku. W 1879 roku przebudowano znajdującą się tu siedzibę w późnoklasycystyczny pałac. Cały kompleks pałacowo-parkowo-gospodarczy ukształtowany został w końcu XIX wieku. Po drugiej wojnie światowej na terenie majątku utworzono Stację Selekcji Roślin i Zakład Rolny, natomiast pałac zaadaptowano na biura i mieszkania pracownicze. W latach 1998-2000 przeprowadzono gruntowny remont budynku. Obecnie znajduje się on w dyspozycji Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Jest to piętrowa, obszerna budowla, o regularnych podziałach, nakryta płaskim dachem. Po stronie zachodniej (elewacja parkowa) znajduje się murowana weranda z tarasem, wspartym na dwóch kolumnach. Od frontu (strona północna) powstała szeroka loggia ozdobiona kolumnami. Całość budowli zwieńczona została galeryjką. Elewacje ozdobiono gzymsami i tynkowanymi obwódkami otworów okiennych i drzwiowych. W otoczeniu pałacu zachował się park z cennym starodrzewem. Architektura pałacu jest nietypowa i nieporównywalna z żadną inną klasycystyczną budowlą tego typu wzniesioną na terenie dawnych Prus Wschodnich.














Umieszczone zdjęcia wykonano: lipiec 2016