Kłodzkomiasto w województwie dolnośląskim, siedziba powiatu kłodzkiego i gminy wiejskiej Kłodzko.
Główne miasto ziemi kłodzkiej. Leży w północno-wschodniej części Kotliny Kłodzkiej, u południowo-zachodnich podnóży Gór Bardzkich na wysokości ok. 290–370 m. Najniższym punktem jest ujście Ścinawki na północy Ustronia, a najwyższym zbocza Czerwoniaka na południu przy granicy z Krosnowicami.Rozciągłość zabudowań miejskich w kierunku południkowym wynosi ok. 7,6 km, a w kierunku równoleżnikowym ok. 6,4 km. Oś całego zespołu miejskiego wyznacza Nysa Kłodzka wraz z dopływami. W samym mieście od Nysy oddziela się Młynówka, obejmująca dużą wyspę, na której leży dawne Przedmieście Piasek oraz nowe osiedle.Kłodzko, położone w centrum Kotliny Kłodzkiej, w sąsiedztwie uzdrowisk i licznych terenów wycieczkowych, znane jest ze swych walorów kulturowych. Fascynująca, ponad tysiącletnia historia, liczne zabytki, trwające cały rok imprezy kulturalne, rekreacyjne i sportowe, jak również urokliwa atmosfera stanowią o niepowtarzalnym charakterze i uroku miasta nad Nysą Kłodzką. Powstały w X w. gród, położony w miejscu dzisiejszej twierdzy, i założone poniżej podgrodzia z czasem przekształciły się w miasto, ważny na pograniczu ośrodek administracyjny i wojskowy. Już w średniowieczu zaczynają do Kłodzka przybywać osadnicy niemieccy zmieniając z czasem skład narodowościowy mieszkańców miasta. Przez całe wieki, należące do państwa czeskiego Kłodzko, dzięki przywilejom nadawanym kupcom rzemieślnikom, rozwija się bardzo prężnie. Okresy prosperity przerywane są wojnami, jak również klęskami żywiołowymi i epidemiami. Kłodzko mocno ucierpiało w trakcie wojen husyckich, wojny trzydziestoletniej i wojen śląskich. W XVIII w. oderwane od monarchii habsburskiej znalazło się w granicach Prus, a po II wojnie światowej w granicach Polski. Kłodzko posiada wiele miejsc wypoczynku i rekreacji, które służąc na co dzień mieszkańcom, uatrakcyjniają również pobyt turystom. W ostatnich latach Kłodzko przeszło prawdziwą metamorfozę. Zrewitalizowano kanał Młynówki wraz z otaczającym go terenem. Plac pod mostem gotyckim został wybrukowany kamienną kostką, powstały ścieżki spacerowe, pojawiły się ławki, nowe latarnie i stojaki na rowery. Dużą atrakcją są pływające po kanale gondole. Metamorfoza nie ominęła, zniszczonej podczas powodzi w 1997 r., Wyspy Piasek. Nowy wygląd zyskał Park Strażacki - obszar pomiędzy ulicami Traugutta i Kościuszki, w obrębie którego odtworzono nawierzchnię, ustawiono ławki i latarnie oraz nasadzono tysiące sztuk kwiatów i krzewów drzewnych, tworząc małe arboretum. Dodatkowo na terenie parku wybudowano mini pijalnię wód mineralnych i fontannę. Rozświetlona wieczorem jest prawdziwą ozdobą parku.
Twierdza przez wieki nierozłącznie zrosła się z Kłodzkiem, w słoneczne dni przykrywając cieniem wąskie uliczki Starego Miasta. Przypomina kształtem gwiazdę. Jej historia zaczyna się w 1770 r. Stojący tu wcześniej stary zamek został rozebrany, a w jego miejscu stanął donżon - centralne dzieło obronne budowli. W XVIII w. dobudowano podziemny labirynt korytarzy minerskich, który jest dzisiaj jedną z największych atrakcji turystycznych. W tym czasie twierdza służyła również jako ciężkie więzienie. Do dzisiaj zresztą ponure mury mogą przerazić. Również w czasie II wojny światowej było tu więzienie. W 1944 r. wymordowano w nim 200 fińskich żołnierzy. Działała tu fabryka zbrojeniowa, w której zatrudniano ok. 1000 polskich robotników. Z tamtego czasu pochodzą też relacje o ukrywanych w twierdzy dobrach. Miały tu się znaleźć insygnia królów Polski. Przez lata nagromadziło się również mnóstwo relacji o nieznanych dzisiaj podziemiach i tunelach. Legendy chcą, aby pod gigantyczną budowlą istniało kilka nieznanych nikomu kondygnacji. Śmiałkowie cały czas starają się poznać ich tajemnice.
Widoki z Twierdzy Kłodzkiej na okolicę.
Gotycki most św. Jana na rzece Młynówce przez niektórych nazywany jest "Małym Mostem Karola", gdyż przypomina słynny Most Karola w Pradze. Spacer po nim to obowiązkowy punkt zwiedzania Kłodzka. Budowę mostu szacuje się na drugą połowę XIII wieku. Ma 4 metry szerokości i 52 metry długości, a na jego filarach umieszczono w XVIII wieku sześć figur przedstawiających: krzyżowanie Chrystusa, Ukoronowanie NMP, św. Jana Nepomucena, św. Wacława, św. Franciszka Ksawerego oraz Pietę.
Kamienica Pod Wilkiem - "wilk wody się napije" - jest to jedna z najstarszych kamienic na otoczonej wodami Nysy Kłodzkiej i kanału Młynówka, a będącej wówczas podgrodziem Wyspie Piasek. Powstanie położonego przy ulicy Grottgera 5 budynku datuje się na koniec XVII wieku. W roku 1927 nad portalem przy wejściu do budynku umieszczono płaskorzeźbę wilka. Jej autorem był kłodzki rzeźbiarz Franz Wagner. Z wilkiem tym związana jest przypowieść żyjącego niegdyś w Starym Waliszowie koło Kłodzka jasnowidza Filipa Fediuka. Jasnowidz ten, zwany Filipkiem wśród lokalnej społeczności, będąc w zakładzie fryzjerskim w Bystrzycy Kłodzkiej, przepowiedział, że gdy zejdą się trzy siódemki, to wilk wody się napije. I nastała noc z 7 na 8 lipca 1997 roku, a ogromna woda sięgająca do pyska wilka wlała się na ulice Kłodzka.
Dawne seminarium jezuickie (1664-1670, rozbudowane 1753, XIX w.), obecnie Muzeum Ziemi Kłodzkiej.
Zabytkowa zabudowa Starego Miasta (XVI-XIX w.)
Neorenesansowy ratusz (XIV w., rozbudowany XVI, XVII w.
Przed północno-wschodnim narożnikiem ratusza znajduje się studnia, którą warto zobaczyć. Ma ona formę kwadratowej cysterny z półkolistymi absydkami. W środku cysterny zbudowanej z piaskowca wznosi się duża koncha wsparta na czterech delfinach, z pysków których tryskają strumienie wody. Nad konchą umieszczony jest lew czeski z koroną na głowie wsparty na tarczy herbowej. Pierwsze wzmianki o studni pochodzą z połowy XVII wieku, obecną zbudowano na przełomie XVII i XVIII wieku. W 1890 roku wyremontowano ją i oczyszczono.
Replika pręgierza - przy Placu Bolesława Chrobrego (Rynku) w Kłodzku znajduje się replika pręgierza z 1793 roku, który stał przy ratuszu nieopodal studni miejskiej. Wykonana jest z radkowskiego piaskowca. Na cokole znajduje się figurka chłopca dźwigającego worek ze zbożem. Całość ma wysokość 460 cm. Replika powstała jako część scenografii do widowiska „Misterium Passionis” 31 maja 2011 roku. Projektantami całości byli mgr inż. arch. Johan Kościukiewicz i mgr inż. Nikolay Delineschev. Figurę zaprojektował artysta rzeźbiarz prof. Marian Molenda.
Figura Wotywna - na pl. Bolesława Chrobrego, czy jak ktoś woli w Rynku, po zachodniej stronie Ratusza znajduje się figura wotywna Najświętszej Marii Panny wykonana przez Jana Adama Beyerhoffa w 1680 roku. Ufundowali ją mieszczanie w celu odwrócenia zarazy , która nawiedziła Kłodzko. W centralnej części pomnika znajduje się figura Najświętszej Marii Panny stojącej na kolumnie, poniżej umieszczona jest rzeźba śpiącej św. Rozalii, którą strzegą posągi Anioła Stróża, Archanioła Gabriela oraz św. Floriana i św. Józefa. Całość otoczona jest kamienną balustradą. Znajdują sie na niej figury św. Franciszka Ksawerego, św. Karola Boromeusza, św. Rocha i św. Sebastiana.
Dawna Tawerna - tawerna miała bardzo duże znaczenie dla rozwoju miejscowego piwowarstwa. W 1477 roku książę ziębicki i hrabia kłodzki Henryk I Starszy nadał tawernie prawo do wyszynku piwa i wina. Pełniła również bardo ważną funkcję w życiu kulturalnym miasta. Mieściła się tam pierwsza świecka biblioteka. Od XVIII wieku wnętrze tawerny służyło jako scena dla licznych grup teatralnych. W miejscu tym 2 marca 1881 roku założono Kłodzkie Towarzystwo Górskie. Na elewacji znajduje się tablica upamiętniająca to wydarzenia, ufundowana w 2006 roku, na pamiątkę 125 rocznicy jego powstania.
Kamienica Pod Złotym Jeleniem zawdzięcza swoją nazwę figurze klęczącego jelenia znajdującej się na fasadzie budynku. Wybudowana została w XVII wieku. Do dnia dzisiejszego zachowały się średniowieczne fragmenty piwnic, w których miejscowi kupcy przechowywali swoje towary. W kamienicy mieści się znana apteka.
Na kłodzkiej starówce w budynku nr 13 znajduje się już od 400 lat apteka, której pierwszym właścicielem był Erasmus Lyranus. Aptekę swą nazwał “Pod Murzynem” , aby ją odróżnić od powstałej konkurencyjnej, której opis jest powyżej.
Kamienica przy pl. Bolesława Chrobrego 34 w Kłodzku – zabytkowy dom położony na kłodzkim rynku w jego wschodniej pierzei. Kamienica pochodzi z okresu renesansu. Ma pięć kondygnacji i elewację trójosiową, przerabianą w baroku i klasycyzmie. Około 1910 roku fasada otrzymała wystrój pseudoempirowy w połączeniu ze schyłkową secesją.
Kamienica przy ul. Armii Krajowej 1 – pochodząca z 1611 roku renesansowa kamienica, położona w obrębie starówki w tympanonie której mieści się wypukłorzeźba św. Krzysztofa.
Kamienica przy ul. Armii Krajowej nr 1 - przy ulicy Armii Krajowej nr 1 znajduje się ciekawa kamienica z przełomu XVI i XVII wieku. Była wielokrotnie przebudowywana. Kamienica zdobiona jest wieloma ciekawymi elementami dekoracyjnymi. Najciekawszą z nich jest toskańska kolumna z rzeźbą przypominającą żołnierza rzymskiego pochodząca z pierwszej połowy XVII wieku. Jest to jedyny przykład tzw. rzeźby statuarycznej w Kłodzku.
Kościół Wniebowzięcia NMP (XIV-XVI w., rozbudowany XVII w.) - mimo, że kamień węgielny położony został przez joannitów około 1344 roku, to za prawdopodobny początek budowy kościoła uznaje się już 1194 rok. Inicjatorem budowy był arcybiskup praski Arnost z Pardubic, którego nagrobek oraz marmurowy pomnik (postać biskupa w pozycji klęczącej) znajduje się wewnątrz kościoła. Wnętrze kościoła ma charakter barokowy, chociaż nie brak elementów cechujących inne okresy sztuki (gotyk). Kosciół ten, uznawany jest za najcenniejszy zabytek sakralny Ziemi Kłodzkiej.
Brama z grupą rzeźbiarską przy kościele Wniebowzięcia NMP– pochodząca z 1703 roku barokowa brama z figurami świętych.
Figura św. Franciszka z Asyżu - przy zespole klasztornym franciszkanów w Kłodzku znajduje się figura św. Franciszka z Asyżu. Święty Franciszek urodził się w 1181 lub 1182 roku w Asyżu, zmarł 3 października 1226 roku w Porcjunkuli. Jego prawdziwe nazwisko brzmi Giovanni Bernardone, zwany jest również Biedaczyną z Asyżu. Był włoskim duchownym, założycielem zakonu franciszkanów. Jest m.in. patronem ubogich, zakonów włoskich, ekologów, aktorów, niewidomych, więźniów, kupców. W ostatnim okresie często przedstawiany jest przez artystów w towarzystwie zwierząt. I właśnie tak przedstawiony jest w Kłodzku.
Jednym z miejsc wypoczynku w Kłodzku jest Plac Miast Partnerskich. Oprócz mieszkańców spotkać tam można wielu wypoczywających turystów zwiedzających to piękne, malownicze miasto. Znajduje się bowiem nad kanałem Młynówka, tuż przy słynnym, kamiennym moście będącym jakby miniaturą praskiego Mostu Karola. Nazwa placu nawiązuje do miast partnerskich. Miasta partnerskie to forma partnerstwa między miastami w różnych krajach, która ma na celu wymianę kulturalną, gospodarczą i informacyjną. Kłodzko współpracuje z kilkoma takimi miastami - są to: francuskie Carvin, niemieckie Bensheim, belgijskie Fleron oraz dwa miasta czeskie Náchod i Rychnov nad Kněžnou.
Zespół klasztorny franciszkanów: barokowy kościół MB Różańcowej (XVII w., przebudowany 1711); klasztor (XVII/XVIII w.). Kościół Matki Bożej Różańcowej - rzymskokatolicki kościół parafialny, położony na Wyspie Piasek w Kłodzku . Obecna budowla powstała na miejscu starszych w latach 1628-1631. Kościół ma układ bazyliki trójnawowej, orientowanej i murowanej z półkoliście zamkniętym prezbiterium wyodrębnionym z jego bryły. Dwie wieże stoją w fasadzie zachodniej. Obiekt uległ znacznym zniszczeniom w trakcie powodzi w lipcu 1997 roku.
Przy zespole klasztornym franciszkanów w Kłodzku znajduje się figura św. Franciszka z Asyżu. Był włoskim duchownym, założycielem zakonu franciszkanów. Jest m.in. patronem ubogich, zakonów włoskich, ekologów, aktorów, niewidomych, więźniów, kupców. W ostatnim okresie często przedstawiany jest przez artystów w towarzystwie zwierząt. I właśnie tak przedstawiony jest w Kłodzku.
Pałac Wallisów - kamienica przy ul. Czeskiej 30 w Kłodzku – pochodząca z końca XVII wieku barokowa kamienica, położona w obrębie starówki. Budynek został wzniesiony pod koniec XVII wieku przez rodzinę baronów Wallisów. Drugie piętro budynku nadbudowano w 1720 roku. W pierwszej połowie XVIII wieku mieściła się w nim siedziba starostwa kłodzkiego. W 1918 roku dom został przebudowany. Plan mieści trzy trakty w parterze, z szeroką sienią przejazdową. Sień ta składa się z części prostokątnej, zasklepionej nieckowo, z lunetami. Druga, środkowa część, ma rzut poziomy ośmioboczny: kwadrat ze ściętymi wierzchołkami. W ścięciach są głębokie nisze, biegnące od posadzki i zasklepione muszlami. Ta część sieni, o charakterze reprezentacyjnym, posiada sklepienie żagielkowe. Trzecia część sieni, mniejsza, kwadratowa, nakryta jest sklepieniem krzyżowym. Z tej części wchodzimy na prawo do klatki schodowej. Sień wychodzi na obszerne podwórze. Budynek był pierwotnie dwukondygnacyjny, z półpiętrem w trzeciej kondygnacji. Obecne drugie piętro zostało dobudowane. Elewacja jest siedmioosiowa. Portal nie jest osadzony pośrodku fasady, lecz na osi trzeciej, licząc od lewej strony. Jest on zabytkiem wysokiej klasy. Łęk koszowy wspiera się na gładkich ościeżach za pośrednictwem niskich, mocno wyładowanych impost. Ościeża wnikają dołem w proste odbojniki. Otwór flankuje para pilastrów i przenikających się z nimi filarów ustawionych przekątnie. Głowice pilastrów i filarów są kompozytowe, jednak o zredukowanej wysokości (jeden rząd liści akantu), za to bardzo bogate i ruchliwe. Niemniej bujnie profilowane są kostki architrawu. Cząstki fryzu o profilu esowym dźwigają gzyms zakrępowany na filarach, a biegnący między nimi po odcinku koła. Na gzymsie rozciąga się również łukowo balustrada balkonu o owalnych przeźroczach z profilowanymi obramieniami. Okna parteru mają wystrój skromny, natomiast okratowane są bardzo bogato. Okna pierwszego piętra, bardzo smukłe, mają wysoko podciągnięte obdasznice. Co druga z nich jest łamana, co druga zaś łukowa. Pola między nadprożami i obdasznicami wypełniają płaskorzeźby wykonane w tynku. Obserwując elewację tego pałacu trudno oprzeć się stwierdzeniu, że nieudolna nadbudowa trzeciej kondygnacji nadszarpnęła piękno i harmonię jej kompozycji. Na wysokości parapetów drugiego piętra przebiegał bogaty gzyms koronujący fasadę. Obecny gładki mur z ubogimi oknami, zakończony banalnie prymitywnym gzymsikiem, stanowi ciało obce, szpecące całość. Elewacja, mimo usterek, sień, klatka schodowa i niektóre wnętrza pałacu należą do bogatszych dzieł dobrego śląskiego baroku.
Pozostałe zdjęcia Kłodzka zrobione podczas zwiedzania tego uroczego miasta.
Umieszczone zdjęcia wykonano: maj 2010, październik 2015, wrzesień 2016