BYTOM

http://polskiemiastawfotografii.blogspot.com/2010/10/bytom.htmlBytom
miasto na prawach powiatu , w województwie śląskim, na Wyżynie Śląskiej, w centrum konurbacji górnośląskiej, historycznie na Górnym Śląsku.

Bytom położony jest w centralnej części Wyżyny Śląskiej na Wyżynie Miechowickiej, części Płaskowyżu Bytomsko-Katowickiego. Bytom jest jednym z najstarszych miast Górnego Śląska, które posiada prawa powiatu. Swoją siedzibę ma tu m.in. Opera Śląska i Muzeum Górnośląskie. Bytom jest członkiem Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii Silesia, Związku Miast Polskich i Związku Powiatów Polskich. Położony jest w centrum Wyżyny Śląskiej, na Wyżynie Miechowickiej, części Płaskowyżu Bytomsko-Katowickiego. Wysokość miasta waha się między 249 m.n.p.m. w dolinie rzeki Bytomki do 346 m.n.p.m. w rejonie rezerwatu Segiet. Jego pierwotna lokalizacja została wybrana głównie ze względów obronnych, na naturalnym wzniesieniu – wzgórzu św. Małgorzaty. Rzeka Bytomka i podmokłe tereny były gwarancją bezpieczeństwa. Historia Bytomia sięga XII wieku, ale to w 1254 roku dostał on prawa miejskie. Wtedy to Władysław, książę opolsko-raciborski, zezwolił na lokację miasta na prawie magdeburskim. Cztery lata później franciszkanie założyli tu swój klasztor oraz wznieśli kościół. Po śmierci Władysława obszar miasta został podzielony między jego czterech synów. W ten sposób powstało księstwo bytomskie. Jego pierwszym włodarzem został Kazimierz Bytomski. W 1355 roku wygasła linia Piastów na tym terenie. 14 lat później nastąpiło rozdrobnienie księstwa i podzielono znajdujący się tam zamek. W 1430 roku miasto zdobyli Husyci, którzy je spustoszyli. Następnie przeszło ono w ręce Habsburgów. W 1606 roku oddali je oni (w zamian za długi) Łazarzowi Henckel von Donnersmarck. W 1697 roku gród zyskał status Wolnego Państwa Stanowego. Rok 1742 przyniósł przyłączenie Bytomia do Królestwa Prus. XIX wiek stanowił dla miasta początek reformy administracyjnej i powołanie do życia licznych zakładów przemysłowych. W 1821 roku powstała huta cynku Klara, 17 lat później Rosamunda, w 1831 kopalnia rudy żelaza Magdalena, zaś po niej huta żelaza Pokój (1835 r.).Zwiększyła się liczba ludności i Bytom w 1860 roku stał się najliczniejszym, pod względem mieszkańców, powiatem państwa pruskiego. Będąc pod jurysdykcją pruską, stał się on kolebką polskiego ruchu narodowego. Powstawało tu wiele wydawnictw, organizacji narodowych, politycznych czy kulturalnych. W 1895 roku, z inicjatywy Józefa Tucholskiego, założono w Bytomiu Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”. 10 lat później swoją działalność rozpoczął polski chór „Jedność”. W 1918 roku na obszarze Bytomia powstał podkomisariat Naczelnej Rady Ludowej. Następny rok przyniósł założenie w mieście Głównego Komitetu Wykonawczego Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. W tym samy czasie dokonano nieudanego ataku przez powstańców Jana Lortza na koszary Reichswery. Próbowano także przejąć wojskową centralę telefoniczną w hotelu Skrocha. Dnia 25 sierpnia 1920 roku podpisano w Bytomiu umowę kończącą II powstanie śląskie. Po plebiscycie z 20 marca 1921 roku większa część miasta i powiatu znalazła się w granicach Niemiec. W nocy z dnia 9 na 10 listopada miała tu miejsce tzw. Noc kryształowa, która przyniosła pogrom Żydów, bojkoty sklepów żydowskich i spalenie głównej synagogi. Po zakończeniu II wojny światowej (27.01.1945) Bytom zdobyła Armia Czerwona, która rozgrabiła część obiektów przemysłowych. 18 marca 1945 roku nastąpiło oficjalne przekazanie go polskiej administracji. W październiku wybrano Miejską Radę Narodową. W tym samym roku do miasta przybyli pierwsi Polacy z Kresów Wschodnich, po czym Bytom stał się jednym z większych polskich skupisk Kresowian. W 1991 roku powstał tu Śląski Teatr Tańca. Od 2007 roku miasto wchodzi w skład Górnośląskiego Związku Metropolitalnego.

Zabytki Bytomia to m.in.: neorenesansowy Budynek Poczty, Budynek Opery Śląskiej w stylu klasycystycznym, Cmentarz Mater Dolorosa, Krzyż Pokutny, ruiny Pałacu Wincklerów, neoromański Kościół św. Barbary, Park Miejski (zał. w 1870 r.) oraz secesyjne, neorenesansowe, neogotyckie i eklektyczne kamienice.

Kościół pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny - główna świątynia miasta, według tradycji zapisanej w XVI-wiecznej kronice, ufundowana została w roku 1231. Dzisiejszy kształt kościoła jest rezultatem wielkiej neogotyckiej rozbudowy, przeprowadzonej w połowie XIX wieku przez słynnego proboszcza Józefa Szafranka. Mimo to fara mariacka zachowała średniowieczny kształt gotyckiego kościoła halowego (o nawach równej wysokości). Ze średniowiecza pochodzi zachodnia część prezbiterium (przedłużonego w XIX wieku na wschód) oraz części naw bocznych. Górująca nad rynkiem wieża uzyskała obecny kształt również w XIX wieku. Co trzy godziny rozlega się z niej hejnał Bytomia, oparty na melodii pieśni powstańczej "Do bytomskich strzelców".





Rynek powstał w średniowieczu, ale dzisiaj nie przypomina formą swojego pierwowzoru. Pierwotnie rynek miał kształt kwadratu, obecnie wyraźnie przypomina prostokąt. Jest jednym z nielicznych obiektów w mieście, które przetrwały m.in. najazdy Mongołów, czy liczne miejskie pożary i nie zostały zniszczone, a jedynie przebudowane. W 1873 r. na rynek trafił tzw. bytomski lew – rzeźba upamiętniająca ofiary w wojnie francusko-pruskiej z powiatu bytomskiego. Według legendy, gdy miastu będzie zagrażać niebezpieczeństwo lew przebudzi się. Podczas szybkiego rozwoju miasta w II połowie XIX wieku przez rynek przebiegała linia tramwajowa. Zmiany w wyglądzie rynku nastąpiły po II wojnie światowej, kiedy to wchodząca do niemieckiego wówczas miasta Armia Czerwona wysadziła w powietrze kwartał kamienic wraz z bytomskim ratuszem. W ten sposób rynek powiększył się dwukrotnie i w tej formie stoi po dzisiejszy dzień. Na początku XXI wieku miasto zrewitalizowało rynek wymieniając jego powierzchnię, oraz montując fontannę we wschodniej jego części. W średniowieczu przy rynku stało zaledwie kilka domów. Na przestrzeni wieków zaczęto stawiać coraz to nowsze i większe budowle. W czasach nowożytnych przy rynku mieszkali już tylko zamożni mieszczanie. Z powodu kilku pożarów w mieście, nieraz odbudowywano zabudowania centrum Bytomia. Szybki rozwój Górnego Śląska w XIX wieku spowodował, że zaczęto wyburzać starsze typy kamienic, zastępując je nowymi, wzorowanymi na secesji, modernizmie, neorenesansie, czy ekspresjonizmie. Po II wojnie światowej wiele budowli zostało zniszczonych w wyniku ostrzelania miasta przez wojska Armii Czerwonej. W ich miejsce powstały nowe, już nie tak skomplikowane architektonicznie budowle. Kamienice, które nie zostały doszczętnie zniszczone, zostały odbudowane. 



























































Lew śpiący (niem. Schlafender Löwe) – przedstawiająca leżącego lwa z głową wspartą na przednich kończynach. Lew został wykonany w brązie przez berlińską Odlewnię Gladenbecka w 1873, na podstawie projektu Theodora Kalidego z 1824. Rzeźba wieńczyła kilkumetrowej wysokości pomnik upamiętniający mieszkańców powiatu bytomskiego, poległych w wojnie francusko-pruskiej (1870-1871). Pomnik został rozebrany w latach 30. XX wieku (według innej wersji dopiero po II wojnie światowej), a Lwa przeniesiono na Plac Akademicki, a następnie do Parku Miejskiego. Z Parku Lew zniknął w nieznanych okolicznościach ok. 1952 lub 1953 (według innej wersji w latach 60.). W 2006 rzeźba została odnaleziona przy warszawskim zoo. Do Bytomia lew powrócił w 2008, gdzie został uroczyście odsłonięty na Rynku 4 października.













Inne zdjęcia zrobione przez nas w Bytomiu



Pałac Tiele-Wincklerów w Bytomiu-Miechowicach (niem. Schloss Miechowitz) − pałac z XIX wieku w Bytomiu, którego oficyna i inne pozostałości wraz z parkiem pałacowym zostały wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego. Pałac został wzniesiony na początku XIX wieku, przebudowano go w stylu neogotyckim (styl Tudorów(ang.)). Przez blisko 100 lat pozostawał w posiadaniu Tiele-Wincklerów. W 1945 roku gmach został spalony, a zniszczone pozostałości z wyjątkiem oficyny zostały wysadzone w powietrze w 1954 roku.
Park pałacowy Tiele-Wincklerów (obecnie Park Ludowy) ukształtowany został na początku XIX wieku w typie ogrodu krajobrazowego. W połowie XIX wieku park poszerzono zachowując dotychczasowy układ kompozycyjny. Od 1995 roku park wraz z układem kompozycyjnym, ruiną oficyny pałacowej i pozostałościami pałacu objęty jest ochroną konserwatorską przez wpis do rejestru zabytków. Obecnie stanowi on własność miasta Bytomia.




































Umieszczone zdjęcia wykonano: maj 2014, maj 2018