KĘPNO

http://polskiemiastawfotografii.blogspot.com/2010/10/kepno.htmlKępno
miasto w województwie wielkopolskim, w Kaliskiem, na ziemi wieluńskiej, na Wysoczyźnie Wieruszowskiej, nad Niesobem, siedziba powiatu kępińskiego i gminy Kępno.

Kępno leży na Wysoczyźnie Wieruszowskiej, nad Niesobem, w zachodniej części ziemi wieluńskiej, w województwie wielkopolskim i jest najdalej na południe położonym miastem w województwie. Ślady osadnictwa na obecnych terenach Kępna sięgają epoki brązu. Świadczą o tym liczne wykopaliska archeologiczne. Najwięcej starych przedmiotów odkryto na terenie prasłowiańskiego cmentarzyska na Górce Wiatrakowej (obecnie Osiedle 700-lecia). Innym dowodem dawnego osadnictwa jest pradawne grodzisko, tzw. Kopiec. Znaleziono tu fragmenty naczyń oraz pozostałości drewnianych domów. Znaleziska pochodzą z okresu średniowiecza. Miejscowość pod zlatynizowaną nazwą Campno wymieniona jest w łacińskim dokumencie wydanym w Kępnie w 1282 roku sygnowanym przez króla polskiego Przemysła II. Pierwsza pisana informacja o Kępnie to dokument dotyczący spotkania jakie miało miejsce 15 lutego tego roku. Doszło wówczas do zjazdu dwóch książąt, w czasie którego książę pomorski Mściwój II zapisał swoje ziemie jako darowiznę księciu wielkopolskiemu Przemysłowi II, późniejszemu królowi Polski. Na pamiątkę tego wydarzenia w czasach współczesnych u podnóża Kopca ustawiono pamiątkowy głaz. W 1283 Kępno wymieniane jest już jako miasto. Prawdopodobnie, co typowe dla tamtego okresu, jego lokacja została przeprowadzona za pomocą niemieckich kolonistów. Stąd obok nazwy polskiej Campno równolegle występowała w XIII i XIV wieku nazwa niemiecka Langenfurt. Wskutek procesu polonizacji mieszkańców miasta wyszła ona jednak wkrótce z użytku. Kępno było początkowo miastem królewskim. Własnością prywatną stało się w 1365, kiedy to król Kazimierz Wielki przekazał je w ręce Wierzbięty z Paniewic. Była to nagroda za pomoc udzieloną królowi w tłumieniu buntu Maćka Borkowica. Wraz z kolejnymi zmianami właścicieli Kępno stopniowo podupadało. Wiązało się to z rozwojem pobliskiej osady – Baranowa oraz licznymi walkami toczonymi w okolicy. W wyniku utraty rangi, Kępno straciło prawa miejskie. Kępno rozkwitło ponownie w XVII w. Na przełomie lat 1660/1661 znów otrzymało prawa miejskie. Wraz z nimi nadano także herb. W herbie Kępna na niebieskim tle widnieje biały łabędź stojący na zielonej kępie. Do 1793 Kępno leżało w województwie sieradzkim. W wyniku II rozbioru Polski znalazło się na obszarze zaboru pruskiego (od 1795 jako część departamentu kaliskiego Prus Południowych). W 1807 miasto weszło w skład departamentu kaliskiego Księstwa Warszawskiego, by po kongresie wiedeńskim w 1815 powrócić w granice Prus. Panowanie pruskie, a od 1871 niemieckie, przyniosło oprócz zaostrzającej się polityki germanizacyjnej także dynamiczny rozwój gospodarczy, przestrzenny i architektoniczny. W II poł. XIX w. w mieście powstały liczne budynki użyteczności publicznej oraz nowoczesna infrastruktura techniczna. Po I wojnie światowej Kępno wróciło w granice państwa polskiego 17 stycznia 1920, na mocy postanowień Traktatu wersalskiego. Niemcy wkroczyli do Kępna 1 września 1939. Z relacji świadków wiadomo, że pierwszy samochód zwiadowczy wjechał na rynek około godziny 12.30. Kilka minut później pojawiły się oddziały wojskowe. Okupanci zrabowali między innymi dzwony kościelne. W styczniu 1945 do Kępna od strony Wieruszowa zbliżyły się wojska radzieckie, wypierając stopniowo oddziały niemieckie. Niemcy stawili niewielki opór w okolicy wsi Olszowa, jednak został on szybko przełamany i 21 stycznia 1945 miasto zostało zajęte przez Armię Czerwoną.
Od 1945 następuje dalszy rozwój Kępna. Powstają nowe budowle, szkoły i zakłady przemysłowe. Wokół „starego miasta”, stanowiącego centrum, powstają nowe osiedla. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należy do woj. kaliskiego. Powiat kępiński przywrócono 1 stycznia 1999.
Rynek należy do największych w Wielkopolsce. Przez wieki posiadał drewnianą zabudowę, która była wielokrotnie niszczona przez ciągle powtarzające się pożary, co sprawiło, że część mieszkańców uciekła np. do Kalisza. W połowie XIX wieku, dzięki ekspansji komunikacji i przemysłu, miasto zaczęło się intensywnie rozwijać. W okresie tym do początku XX wieku powstało w rynku wiele ciekawych kamienic zbudowanych m.in. w stylu neorenesansowym oraz eklektycznym. W rynku znajduje się także piękny ratusz oraz fontanna z łabędziami.








Fontanna łabędzi została zbudowana w czerwcu 2010 roku. Warto wspomnieć, że fontanna ta stała już w Kępnie w latach 1908-1941. Łabędzie są także motywem herbu Kępna.












Ratusz - został wybudowany w stylu klasycystycznym w 1835 roku. Był siedzibą magistratu i sądu. Jest to budowla dwukondygnacyjna z frontem wysuniętym przed fasadę, dwuspadowym dachem pokrytym dachówką, na którego szczycie, na osi głównej została wybudowana niska, krępa wieżyczka z zegarem. W 1866 roku został rozbudowany. Do wydłużonej na rzucie prostokąta budowli zostały dołączone dwa prostokątne ryzality boczne, wysunięte przed elewację główną (zachodnią). Wieżyczka na dachu również została przebudowana. Została zachowana murowana, kwadratowa podstawa, do której dobudowano ośmiokątny, drewniany trzon z arkadowymi przezroczami, pokryty stożkowatym hełmem z chorągiewką na iglicy. Budowla mieści się przy Rynku. Została wpisana do rejestru zabytków w dniu 6 czerwca 1970 roku. Obecnie budynek został wyremontowany i jest siedzibą władz miejskich.















Wieża ciśnień o wysokości 42,5 metra, a także stojące w sąsiedztwie przepompownia, stacja uzdatniania wody i budynki administracyjno-mieszkalne, zostały wzniesione w latach 1903-1904. Eklektyczna forma obiektów nawiązywała do kilku stylów: romanizmu, gotyku, baroku, a detale snycerki były secesyjne. Sama wieża to przede wszystkim budowla neogotycka i neoromańska, kryta dachówką ceramiczną, zwieńczona latarnią. Pomieszczenie na górze mieściło dawniej nitowany, stalowy zbiornik wodny, a niżej umieszczono instalację odżelaziania wody. Trzon wieży posiadał dobudowaną klatkę schodową w osobnej wieżyczce.W 1995 obiekty wyłączono z użycia. W latach 2002-2005 przeprowadzono kompleksowe prace renowacyjne z adaptacją przez Wodociągi Kępińskie na wieżę widokową. Wprowadzono wówczas m.in. zupełnie nową komunikację pionową w trzonie obiektu. W 2007 wieża zdobyła nagrodę Generalnego Konserwatora Zabytków Zabytek Zadbany w kategorii "Zabytki dziedzictwa przemysłowego".

Synagoga - została zbudowana przy ulicy Łaziennej 6, niedaleko rynku w latach 1815-1816 według projektu architektów z Brzegu, braci Fryderyka i Karola Schefflerów. Stanęła na miejscu starszej, drewnianej synagogi. W 1893 i 1924 roku została poddana kapitalnemu remontowi. Podczas II wojny światowej hitlerowcy doszczętnie zdewastowali synagogę. Po zakończeniu wojny przez wiele lat stała opuszczona i popadała w ruinę. 16 maja 1973 roku uległa pożarowi, który dopełnił dzieła zniszczenia. W latach 1987-1991 synagoga została poddana kapitalnemu remontowi w celu późniejszego ulokowania w niej muzeum co się nie powiodło. Synagoga na mocy ustawy z 1997 roku o restytucji mienia żydowskiego została zwrócona Gminie Wyznaniowej Żydowskiej we Wrocławiu. Obecnie nieużytkowana, jest wystawiona na sprzedaż. Murowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta w stylu klasycystycznym. W zachodniej części znajdował się przedsionek, z którego wchodziło się do kwadratowej głównej sali modlitewnej. W jej wnętrzach zachowały się fragmenty stiukowej dekoracji klasycystycznej i polichromii z lat 1924-1925. Dawniej na ścianie wschodniej znajdowała się bardzo bogato zdobiona oprawa na Aron ha-kodesz, a na środku bima, zniszczone podczas II wojny światowej. Od południa znajduje się niewielka przybudówka. Na piętrze znajdowała się babiniec, otwarta arkadami na salę główną. Fasada budynku z monumentalnym portykiem toskańskim nawiązuje do fasady Opery w Poczdamie.

Stawy Morka wzięły nazwę od nazwiska właściciela cegielni, która się tam kiedyś znajdowała. Jan Morek był w jej posiadaniu przed II wojną światową.





Uliczki w Kępnie.


Umieszczone zdjęcia wykonano: kwiecień 2009, lipiec 2015