NAMYSŁÓW

Namysłów
miasto w województwie opolskim, w powiecie namysłowskim, położone nad Widawą.

Miasto jest położone w granicach historycznego Dolnego Śląska. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Namysłów. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do starego woj. opolskiego. W mieście bardzo silnie rozwinął się przemysł spożywczy (zakłady ziemniaczane, wytwórnia lodów Nestle), a także przemysł piwowarski (Browar Namysłów) oraz przemysł elektrotechniczny, metalowy i obuwniczy. Osada Namysłów została założona w XIII w. Około 1249 r. Namysłów otrzymał prawa miejskie. W latach 1313–1323 istniało samodzielne księstwo namysłowskie. W 1348 r. król polski Kazimierz Wielki zawarł pokój z cesarzem Karolem Luksemburskim. Namysłów stał się wówczas lennem Czech i od tej pory dzielił losy polityczne Śląska. W 1350 r. rozpoczęto budowę murów, a w 1360 r. – zamku obronnego. W latach 1377, 1466 i 1483 miasto zostało zniszczone przez wielkie pożary. Od XV w. Namysłów był ważnym ośrodkiem handlowym na szlaku Wrocław – Kraków, później również ośrodkiem rzemiosła, głównie sukiennictwa. W 1526 r. zginął bezpotomnie król Czech i Węgier Ludwik II Jagiellończyk, a tym samym na tronie Czech zasiadł arcyksiążę austriacki Ferdynand Habsburg. W ten sposób Namysłów przeszedł pod panowanie Habsburgów. Podczas wojny trzydziestoletniej (1618–1648) miasto było oblegane i zostało zdobyte przez Szwedów. W 1633 r. Namysłów nawiedziła epidemia dżumy; zmarło 1 300 mieszkańców. W 1703 r. cesarz sprzedał dobra zamkowe zakonowi krzyżackiemu, który utrzymywał Komendę Namysłowską do sekularyzacji zakonu w 1810 r. W 1722 r. rozpoczęto budowę fortecy. Od 1742 r. Namysłów znajdował się w Prusach. Podczas wojny siedmioletniej (1756–1763), miasto zajęli Austriacy, a następnie Rosjanie. W 1787 r. żyło tu 2 521 mieszkańców. W mieście stacjonował także garnizon wojskowy liczący 654 żołnierzy. Podczas wojny francusko-pruskiej (1806–1807) Namysłów był okupowany przez Francuzów. W 1868 r. uruchomiono linię kolejową Wrocław – Kluczbork. Podczas II wojny światowej Niemcy utworzyli w Namysłowie podobóz obozu Gross-Rosen oraz trzy obozy pracy przymusowej. W styczniu 1945 roku Namysłów zajęły wojska radzieckie, zniszczono 40% zabudowy miejskiej. Następnie miasto zostało przyłączone do Polski.

Ratusz - pochodzi z drugiej połowy XIV wieku. Pierwotnie zbudowany w stylu gotyckim, następnie przebudowany w duchu renesansu, w 2002 r. ukończono jego regotyzację. Dziś stanowi jeden z najpiękniej utrzymanych zabytków Namysłowa. Jest głównym budynkiem namysłowskiej starówki, znajduje się w centralnym punkcie rynku. Wpisany jest do rejestru zabytków pod numerem 939/64 z 04.06.1964 r. Właściwą część ratusza wzniesiono w latach 1374-1378. Jego głównym architektem był mistrz murarski Piotr, natomiast wieżę (jej wysokość dziś wynosi 57 m) zbudowano w latach 1381-1389, pod kierownictwem mistrza Piotra Tynetcza. Na początku XV wieku dobudowano do zachodniej części ratusza (wieży, postrzygalni sukna i izby rajców) budynki mieszczące sukiennice oraz ławy chlebowe i szewskie. Na początku XVII wieku przebudowano wschodnią część elewacji w stylu renesansowym. W 1622 na wieży ratuszowej zamontowano zegar. W międzyczasie ratusz kilkakrotnie nawiedzały pożary, do najpoważniejszych zaliczano pożary w 1483 i 1619. W 1783 dobudowano do zabudowań ratuszowych budynek wagi miejskiej, natomiast w 1823 w piwnicach urządzono wyszynk piwa. W 1839 ratusz gruntownie odnowiono, pod kierunkiem mistrza Hasenwinkela. W 1928 zastąpiono nowym dotychczasowy XVII-wieczny zegar. Budynek ratusza w XX wieku przeszedł dwie poważne przebudowy: w latach 1923-1924 i 1963-1965. W latach 2001-2002 przeprowadzono renowację i regotyzację namysłowskiego ratusza, na podstawie opracowania dr Czesława Lasoty, dr Andrzeja Legendziewicza i architekta Jerzego Burmity, pod kierunkiem profesora Edmunda Małachowicza z Politechniki Wrocławskiej. Ratusz w Namysłowie jest murowany z cegły, otynkowany, na rzucie przypominającym literę L. Budynek główny jest dwupiętrowy. Wieża w dolnej części - kwadratowa, w górnej - ośmioboczna, przejście w ośmiobok zaopatrzono w późnogotyckie pinakle (sterczyny). Baniasty, ośmioboczny hełm wieży pochodzi z baroku, obity jest miedzianą blachą i zwieńczony chorągiewką. Obecnie w namysłowskim ratuszu znajduje się m.in. biuro terenowe ZUS, Urząd Stanu Cywilnego, ośrodek zamiejscowy kluczborskiej prokuratury, notariusze, restauracja Pod Aniołami i inne. Codziennie o godzinie 12.00 z ratusza odtwarzany jest hejnał namysłowski (utwór na 3 trąbki skomponowany przez Eugeniusza Odoja).   


















Rynek.
































Kościół św. Piotra i Pawła - został wzniesiony w XV wieku w stylu gotyckim. Kroniki już wcześniej wspominają jednak o jego istnieniu. Kościół budowano prawie 8 lat, a tuż po oddaniu go do użytku strawił go pożar. W 1525 roku kościół przejęli ewangelicy. W ich posiadaniu był przez 130 lat. Warto zwrócić uwagę na ołtarze boczne w kaplicach, szczególnie w kaplicy północnej, w której znajduje się ołtarz wykonany przez Leonarda Webera. Z dawnego wystroju pozostało wiele XVIII-wiecznych rzeźb min. Posąg Chrystusa Frasobliwego i grupa Ukrzyżowania. Obiekt jest trzynawowy, halowy. Całą wysokość naw zajmują wysmukłe okna z kamiennymi przezroczami. Sklepienia naw są gwiaździste, żebrowane, przeskokowe. Kościół otacza dawny mur cmentarny z barokową.




















Zespół murów obronnych (1350-1415, XVII w., XIX w.)





Brama Krakowska z 1390 roku.




















Namysłowska Nike u wejścia do parku przy pl. Wolności.

Pomnik Jana Skala - z zawodu był ceramikiem. Pracował w czeskich i niemieckich fabrykach. Później zajął się dziennikarstwem oraz twórczością literacką. W czasie I wojny światowej został wcielony do armii niemieckiej. Przeciwstawiał się postępującemu procesowi germanizacji na Łużycach. W 1920 roku założył Łużycką Partię Ludową, a w 1925 w Berlinie, dla obrony praw mniejszości narodowych w Niemczech, gazetę Kulturwehr (Obrona Kultury). W 1924 roku nawiązał bliskie kontakty ze Związkiem Polaków w Niemczech i brał udział w jego naradach. Podczas jednej z nich w roku 1932 po wygranych wyborach przez Adolfa Hitlera Skala powiedział:
"Dojście Hitlera do władzy oznacza, że za kilka lat będzie wojna. Przeciw Polsce, Związkowi Radzieckiemu, przeciw całemu światu".
Po roku 1934 był prześladowany za kontakty z Polakami przez hitlerowców. W 1936 odebrano mu prawo wykonywania zawodu dziennikarskiego, a jego publicystykę władze narodowosocjalistyczne uznały za "antyhitlerowską". W 1937 został uwięziony wraz z innym znanym działaczem łużyckim dr Janem Cyżem. Twórczość jego to lirykę patriotyczną, osobista i miłosna, a także realistyczna proza o tematyce społecznej. Zajmował się również publicystyką. Zginął z rąk sowieckiego żołnierza, gdy zaprotestował przeciw ograbianiu rodziny przez żołnierzy Armii Czerwonej. W 1965 roku staraniem Towarzystwa Miłośników Ziemi Namysłowskiej i łużyckiej organizacji Domowina postawiono Skali pomnik w Namysłowie.

Browar Namysłów – regionalny browar średniej wielkości, znajdujący się w Namysłowie w województwie opolskim. Browar prowadzi dystrybucję swoich piw głównie na rynku krajowym, poprzez tradycyjny oraz nowoczesny kanał dystrybucji, a także eksportuje własne marki do odbiorców w Japonii, USA czy Australii. Początki piwowarstwa w Namysłowie sięgają XIV wieku. Pierwsza wzmianka o istnieniu browarów miejskich i prawie warzenia piwa pochodzi z 1321 roku. W 1536 roku powstał pierwszy browar na zamku w Namysłowie.

Zamek wznosi się na okrągłym usypisku, zbudowany został z cegły na planie nieregularnego prostokąta. Znajduje się w centrum miasta obok browaru. Pierwsze wzmianki o fortyfikacji pochodzą z 1312 roku. Prawdopodobnie była wtedy drewniana. Wiarygodny dokument o istnieniu zamku pochodzi z 1360. Zamek został zbudowany z polecenia króla Czech i cesarza rzymskiego Karola IV Luksemburskiego na miejscu wcześniejszego grodu książąt oleśnickich. W 1533 roku zamek został przejęty przez Radę Miasta Wrocławia. Niedługo po tym rozbudowano zewnętrzny dziedziniec i dobudowano dodatkową przestrzeń mieszkalną. W wiekach XVII i XVIII prowadzono dalsze działania remontowe, szczególnie po pożarze w 1658 i zniszczeniach spowodowanych przez oddziały pruskie w 1741. Zamek posiadał wielu właścicieli. Należał m.in. do zakonu krzyżackiego. Zakon nabył go od cesarza Leopolda I w 1703 roku. Krzyżacy przestali być właścicielami zamku w 1810 roku. Po dwudziestu latach przeszedł w ręce prywatne, a pod koniec XIX wieku stał się własnością rodziny Haselbach, do której należał miejscowy browar. Zamek do dziś należy do browaru. Dawniej otoczony był fosą.








Spacerkiem po Namysłowie.










Umieszczone zdjęcia wykonano: maj 2009, wrzesień 2012